|
Srzv Kndğ=ru mg iüuw 13 auwğşzumrjzşğnd zuauıumndkrdzg KNDĞ?- MG SUIZNDRZ ZNĞ YNĞQNDKŞUZ SG |
|
Ardiriuwrz Rğu=r Muğu bğ<uzrz st< 13 kndğ= auwğşzumrjzşğnd zuauıumndkrdzg indür suızu, t şğmrğg! Şğmnd +ğt r fşğ aşxuışirlr muwuzzşğz nd susndlg luwz+ğtz uğquüuzü mg auzeriuzuz uwi judulr eth=rz^ euğqşul +ğumuğür fğuw çşğşlnf çnlnğ ndppndkrdzzşğnf Y??umuz ndcşğnd ets huw=uğg buğndzumşlnd ağusuwumuzg! Çuwj uwzhti mg kndr nğ Usşğrmu znwz muğ,r=g vr çuczşğ nd sş, auduzumuzndkşusç uwi +ğumuğünf wuxu<rmuwrz znğ .zerğzşğ hrır iışp,ndrz Kndğ=rnw nd Usşğrmuwr sr<şd! R#zv t .zerğg! Uwihti srzv Kndğ=rnw st< indü t nd ustz mnpst euıuhuğındsr mnvşğ mg azvşz Y??r auijtrz^ Usşğrmuwr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğndkşuz mnpst ağuhuğumndşjud çudumuz uğıuxnj nd .zeğuwuğnwj wuwıuğuğndkrdz sg! Usşğrmşuz rb.uzndkrdzzşğg^ muğ,şi kt muimu,r ıum ezşlnf Y??umuz ndcşğnd mnpst kndğ= auwğşzumrjzşğg ihuzzşlnd lndğg^ wuwıuğuğşjrz nğ Usşğrmu huığuiı t muzüzşlnd ZUK*r eubzumrj Kndğ=rnw mnp=rz^ huığuiı t euıuhuğışlnd eth=g^ şkt rğ+= auiıuındr nğ aşprzumg Y??umuz örzşulzşğz şz^ şkt r auğmt uwe lndğşğg orbe şz! Judumjndkrdz wuwızşlnd ausuğ gzığndu, noz nd sşmzuçuzndkrdzg euıuhuğındşjuz Kndğ=rnw mnpst! Usşğrmuwr eşihuz% Itwfrı İukgğ)rlı uzsr<uhti muzvndşjud Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğndkrdz şd uznğ wuzqzndşjud kğ=umuz mnpsr çnpn=g! Wu<nğenp cusşğndz znwz ktsuwr uxzvndkşusç .+işjud zuşd Auzğuhşındkşuz Zu.uüua Tğınpuz^ nğ usşğrmşuz mnpsr judumjuüğr huıotzg {,upğ´ uznduzşj nd çujt r çuj wuwıuğuğşj nğ üupızr= vt uwz yuiıg kt Usşğrmu u<umjndkrdz jnwj mndıuw Y??umuz örzşulzşğndz! {Srkt Usşğrmu vt# muzüzu, Y??r mus İndğrnw st< =ğıumuz ndcşğnd mnp=rz! Usşğrmu m'u<umjr uwe örzşulzşğndz! Şkt hrır buğndzumşz= ZUK*r bğ<uü,nf ausuünğ,umjndkrdzg^ uhu auğmudnğ t nğ uzmşp, s+ışjndszşğ nğeşüğndrz! Usşğrmu htı= t u<umjr Kndğ=rnw´^ wuwıuğuğşj Tğınpuz! Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğ Stflrdı Vufndb+plnd znwzhti euıuhuğışj Usşğrmuwr erğ=nğnbndsg^ uwi suirz üğuxnds sg gzşlnf Kfrkkgğ- |
|
PĞRSR ND ?NDHUZR SUİRZ ?UĞITİG ÇNPN?R ULR? ÇUĞQĞUJNDJ XNDİUİIUZR ST> |
|
{İkğuk)nğ´ aşıuö+ıumuz gzmşğndkrdzg^ nğnd mşeğnzuışprz mg üızndr Usşğrmuwr st<^ ağuhuğumşj Kndğ=rnw uöeşjndkşuz ü+ırr suirz =uğıti sg! ?uğıtir ağuhuğumndsg çnpn=r ulr= iışp,şj Xndiuiıuzr st<^ =uzr nğ mg hzendr kt 2050 kndumuzrz Kndğ=ru hrır muğşzuw rğ uöeşjndkşuz ü+ırr st< uxzşl Pğrs kşğumpörz nd ?ndhuzr bğ<uzg^ Xniınfr bğ<uzz nd usçnp< Ardiriuwrz Mnfmuig^ zşğuxşul zuşd Auwuiıuzg! Ktşd uirmu sruwz auduzumuzndkrdz sgz t^ çuwj Xndiuiıuzr hşıumuz ındsuwr st< hubıhuzndkşuz szuwndz wuzqzu.ndsçr huıui.uzuınd Ulş=iuze Btğrz^ wuwıuğuğşj kt htı= t lndğ<r uxzşl uwi ktsuz! Giı rğşz^ Lşxzuwrz Puğuhupr st< wu<npu, örzndnğumuz ünğ,npndkrdzzşğtz şı= Kndğ=rnw rz=zufiıuandkrdzg udşlju, t^ aşışduçuğ Xndiuiıuz huğıudnğ t udşlr muğ,ğ erğ=nğnbnds sg jnwj ıulnd Kndğ=rnw ets% kt_ Puğuhupr^ kt Auwuiıuzr st< fuğ uxzndu, xndiumuz ndppukrxr^ kt İndğrnw st< kndğ=şğnd zşğmuwndkşuz ets! {Xndiuiıuz huığuiı htı= t glluw uwihrir suğıuağudtğzşğnd ets! Xndiuiıuzr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğndkrdzg rğ çnpn=g htı= t wuwızt´^ giud Btğrz! Zu.uhti xndi şğşiyn.uz ?ğuinf^ rğ muğürz wuwıuğuğu, tğ nğ Kndğ=ru mg <uzuw fşğumşzeuzujzşl *isuzşuz Muwiğndkrdzg$ {Şkt mg yuyu=rz xndişğnd nürz nd ihuxuörzndkrdzg ynğqşl^ knp ynğqşz´^ wuwıuğuğu, tğ uz! |
|
ZU:UÜUA UĞSTZ İUĞÜİŞUZ FŞĞUEUĞQUD AUWUİIUZ |
|
|
|
AUWUİIUZR UĞQUÜUZÜG% RLAUS ULRWŞDR ZNĞ WUWIUĞUĞNDKŞUZ |
|
Uığhtwouzr Zu.uüua Rlaus Ulrwşd şğtm wuwıuğuğşj nğ 9 Znwşsçşğr ürbşğg iınğuüğndu, ausuışp wuwıuğuğndkşuz st< uxmuw t wuındm mtı sg% Zu.r<şduzr sr<uzj= iışp,şlnd suirz! Uwi ktsuwr bndğ< auwmumuz lğuındusr<njzşğg sruizuçuğ auğjnds ndppşjrz şğmğr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğndkşuz^ .zeğşlnf nğ Zu.uğuğndkrdzg huğöuçuznds sg zşğmuwujztğ! Zu.uğuğndkşuz çuzçşğ Uzzu Zupıulşuz^ huıui.uzşlnf auğjndsrz^ giud nğ 9 Znwşsçşğr wuwıuğuğndkşuz 9ğe mtıg nğşdt sr<uzj=r iışp,suz suirz zu.ueuindkrdzzşğ v'gzeüğmşğ! {Auwuiıuzr anpşğnd fğuwtz uzjznp ustz ousçuw mus aupnğeumjndkşuz ndpr muw nd mg szuw sruwz nd sruwz Auwuiıuzr rz=zrb.uzndkşuz nd rğuduö+ğndkşuz zşğ=şd´^ wuwıuğuğşj Zupıulşuz! |
|
TĞINPUZR ETS WUPKŞLND AUDUZUMUZNDKRDZ NDZRZ RİKUZHNDLR ND UZÜUĞUWR ?UPU?UHŞIŞĞG |
|
Kğ=umuz {U=inw´ gzmşğuçuzumuz gzmşğndkrdzg ağuhuğumşj {Kndğ=rnw snzrkt+ğ´ auğju.nwör fşğ<rz uğerdz=zşğg! Auğju.nwör suizumrjzşğndz auğjnds ndppndu, tğ Zu.uüua Tğınpuzr nd wuxu<rmuw gzığndkrdzzşğnd st< uznğ auduzumuz sğjumrjzşğnd fuğmuzrbzşğg obeşlnd ausuğ! Giı auğju.nwör huğöu, ındşulzşğndz^ Tğınpuzr ets wupkşlnd auduzumuzndkrdz muw sruwz Uzüuğuwr nd Rikuzhndlr =upu=uhşızşğnd kşmzu,ndkşuz huğuüuwrz! Şkt kşmzu,nd zşğmuwuzuw Uzüuğuwr =upu=uhşı Suzindğ Şufub^ Tğınpuzr nd uznğ sr<şd =ndtzşğnd auduzumuz çub.ndsg 48$5- |
|
{MUZKŞP AUWMUMUZ´ ÜĞUMUZ - Ş*KZUSŞUW UXU?ŞLNDKRDZG |
|
Muw=t<g ndzr s+ıudnğuhti vnği auöuğ aşışdnğe gzkşğjuitğzşğ^ nğnz= buçukg mus şğmnd buçukg uzüus sg uxrkg m'ndzşzuz muğeulnd ub.uğar vnği ,uüşğtz üğuütızşğnd^ çuzuiışp,zşğnd^ imizum mus irğnpumuz iışp,uünğ,npzşğnd ub.uıuz=zşğg^ rğşz= ul rğşzj muğürz mg çuczşz uwe üğndkrdzzşğg! Muw=t<r .sçuürğ Hğ$ Üuzırlşuz irğnf nd zndrğndsnf mg muıuğt rğ uxu=şlndkrdzg^ ndzşzulnf srum zhuıum sg% uğkndz şd mşzindzum huaşl auw srı=g% ub.uğauiyrdx auwndkşuz ausuğ! Uwi auğkumg mg zsuzr sş, gzıuzr=r sg nd uznğ çnlnğ uzeuszşğg sruizuçuğ mus=nf nd ürıumjumuz nürnf {mg huw=uğrz´ r bua auw ürğ nd üğumuzndkşuz^ mg zsuzr sş, nfuirir sg^ nğ auwmumuz üupndkzşğt zşği wnwi nd lnwi mg ouxuüt auwnd wuğuışdndkrdzg uhuanfşlnd ausuğ! Knp wuğuışd glluw {Muzkşp Auwmumuz´r uxu=şlndkrdzg şd uznğ .sçuüğr şğu.ıubuı ünğ,ndztndkrdzg! |
|
X$ Auııtoşuzr 95ğe ıuğşeuğqr uxrknf BZNĞAUDNĞ GLLUW$$$ |
|
Üuzuıuwr {Uhuüuw´ huğçşğumuzr 15 Yşığnduğr krdrz st<^ Hşğü Ününğşuzr mnpst lnwi ışiu, t bznğaudnğumuz iğıuxndv üğndkrdz sg sşğ .sçuüğuhşı X$ Auııtoşuzr ,zzeşuz 95usşumrz uxrknf! İınğşd mg ağuıuğumşz= uwe üğndkrdzg$- 26 Wndznduğ 1926! Qsşxzuwrz usri sg! İumuwz u_we Wndznduğrz% muğ,şi Üuğndz sgz tğ^ nğ ,zud! Üuğndz sg ıuğçşğ! Üuğndz sg sşpsubndzv öşyrdxnf^ önfujzşlnd ausuğ auwnj ürğz nd susndlg! Şd rzzrindzgarzü ıuğrzşğnd gzest<tz uwe Üuğndzg ındud ustz +ğ ,uprm sg! Ustz +ğ! Uxuzj eueuğndsr! Iuğçşğ çnwğnf^ ıuğçşğ ünwznf^ çuwj sr_bı üşpşjrm! Znğ tğ uznğ uzndzg$ ndğrb ,uprmzşğ uwe uzndzg vndztrz! Uzndzz tğ {Suğsuğu´! Şd uwe Üuğndzg^ şğrıuiuğe nd iğıuığny irğuauğr sg zsuz^ wnğeuani üğrvnf mg zndrğtğ uwe {Suğsuğu´z rğ gzkşğjnpzşğndz^ rğ ausuwz=rz nd ausuwz auwndkşuz! \\\ Itğ şd Irmrz Fuğeüti şd Xrku Hulşuz auiıuıu, trz Auw Susndlr Sğjuzum sg^ nğ ustz ıuğr yn.z r yn. hrır wuımujndtğ auwuıux şd uzülruıux susndlr ub.uıuz=zşğndz! Sğjuzumg uxu<rz uzüus gllulnf hrır ığndtğ 1986 Suwrirz &{Uhuüu´ 24 Suğı 1986^ krd 529/! 24- Sğjuzumr auiıuısuz uxu<rz uzüusz gllulndz^ Auııtoşuz uğcuzudnğuhti mg fuwşltğ sğjuzumg! İumuwz uwi huırdg srumg vtğ! 1977rz {Suğenj Sş,ndkşuz şd :şpondkşuz Suirz´ auınğg uğcuzuju, tğ Ulş= Suzndmşuz üğumuz sğjuz=r uxu<rz huğüşdrz% uğqumr st<! &Ağuıuğumndkrdz A$Ç$G$Srndkşuz Ulş= Suzndmşuz Sbum$ Arszueğusr$ {Huw=uğ´ ağuı$ Hniknz 1979/! $$$ Şd ndğrbzşğ ıuğçşğ uxrkzşğnf! Auöuğudnğ w+endu,zşğ^ =uzr sg ıuizşum ürğ=şğ- Şkt muğeuwrz sruwz% {Wupkuzumr Uwür´z^ şğç Suwğ Auwuiıuzr wndbuğquzrz ux<şd muzüzu,^ Auııtoşuz mg hnxkmuğ^- Şkt muğeuwrz= sruwz Sz<+ Sz<nwşuzr anüşauzüriırz w+endu,g% {Suğenj şd Rğşzj :şpondkşuz Suirz´^ hrır auimzuwrz=% mşuz=r yrlrinyuwndkrdzg Auııtoşuzr ışiuzmrdztz &Suğenj Sş,ndkşuz nd :şpondkşuz Suirz/! Şkt muğeuwrz= sruwz% {Suğerm^ nğnz= uzjuz mşuz=ri st<tz´ auınğzşğg^ hrır zmuıtrz= wu<nğeumuzndkşuz rğ muğüuhuandkrdzg! Şkt muğeuwrz= sruwz% uğaşiıufuğc+ğtz huığuiındu, nğumudnğ auğjuöğnwjg^ +üzumuz .sçuürğ% Su=ğndar H$ Wumnçşuzr mnpst^ hrır ışiztrz= nğ Auııtoşuzr anüşmuz nd lğuüğumuz ub.uğag% kuyuzjrm nd huw,ux mşğhnf mg zşğmuwujndtğ sşör! Şd fşğ<uhti şkt sruwz% muğeuwrz=$$$ nd muğeuwrz=$$$! \\\ Wuğüşlr Xnhtğ Auııtoşuz^ rzzrindzgarzü ıuğrzşğnd gzest<tz^ auw susndlrz nd mşuz=rz ındrğ zmuğuürğ nd suzuduze wuğüuz=! Şd uwi+ğ^ knp sşğ çnlnğrz üzuauıuz=z nd eğnduıuz=g glluw fşğueuğq- Uwe ,upmşyndz<rz fğuw auzüvr =uğı sg% sşğ supkuz=g^ kt {rzv nğ ındrğ ndğrbrz´ çuösuhuımndu, fşğueuxzuw =şör! HŞĞO ÜNÜNĞŞUZ |
|
Wuındm {Suğsuğu´ +ğukşğkrz *ĞNDUZ AŞI - UB:UĞAG ŞD SŞZ?% SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF- Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ |
|
Գրագէտ ու գիտնական բժիշկ մը, որուն հոգեոլորտը ոչ միայն հեռու էր միջազգային գռեհիկ դրամատիրութեան «Մեռնելու Իրաւունքը»ին (Ռ. Սեւակի արձակ էջերէն մէը) անիրաւութիւնը յարդարելու նուաճումէն, այլեւ ծանր ու անաւիշ կիրքերէն սնամէջ ազգայնականութեան ալ, զոր ատենին դարձուցած են եւ դեռ կը դարձնեն մեր կուսակցամոլ գործիչերը: Ռուբէն Սեւակ այն բարոյակրթիչ բանաստեղծն ու դաստիարակն է մեր հասարակութեան լայն զանգուածներուն, որոնցմէ շատերը սակայն զոհ գացին ապականած բարքերու եւ դրամին յառաջացուցած չարիքին: Իր «Թրուպատուրները» խորագիրով երկարաշունչ բանաստեղծութեան մէջ, ի տես եւ ի սէր հնօրեայ երգիչներու ինքնաբուխ արուեստին՝ իր հոգիին խորերէն հնչեցին անդրագոյն ցաւն ու խորշանքը ընդդէմ այն մարդոց, որոնք խունկ կը ծխէին «Ոսկի Հորթ»ին առջեւ.- Վա՜խ, արծաթն արուեստն հանեց կախաղան, Հի՜ն, աստուածաբնակ դարերը մեռան, Ու հիմա պիտի խնդացնեն, մուրան Թրուպատուրները... Մե՛նք ենք, որ անփոյթ գրչով կը հեգնենք Այս նենգ աշխարհի պսակները նենգ... Ուշագրաւ է Սեւակի «Կարմիր Գիրքը»ի (բանաստեղծին կենդանութեան հրատարակուած միակ ժողովածոն, 1910 թ.) երրորդ՝ «Մարդերգութիւն» պոէմը, մռայլ իրականութեան հանդէպ դառնութեամբ լեցուած քերթողին ռոմանթիք մենախօսութիւնը, ուր կը բացուի տուեալ ժամանակաշրջանէն ընդարձակ համայնապատկեր մը, որ կը ներկայացնէ ռամիկ մադու կեանքին ու տուայտանքներուն դրուագները՝ դրամիշխանութեան լուծին տակ: Սեւակ քայլ առ քայլ հետեւած է մարդու կեանքի հոլովոյթին՝ անոր ծնունդէն մինչեւ մահ: Ասոր համար է որ պոէմը բաժնուած է 3 մասի.- Անցեալ տարի էր: Յոգնած ապաքէն, Շատ քաղաքակիրթ այս Արեւմուտքէն՝ Ուր խիղճը բառ մ'է, մարդը՝ մեքենայ, Աշխարհ՝ գործարան մ'ամբողջ, անխնայ. Սէրը հաշիւ մ'է, կրօնքը՝ դրամ, Երջանկութիւնը՝ ձանձրալի մի տրամ. Ուր ամէն րոպէն իր մանրակրկիտ Մուրճի հարուածով կը զարնէ մտքիդ...: Ռուբէն Սեւակի արձակ թէ չափածոյ երկերուն մէջ, սիրերգութիւնը ինքնակենսագրական շերտերով ճարտարապետուած ըլլալով հանդերձ, անոր իւրաքանչիւր հիւսկէնը, մէն մի նեարդը կազմուած է անարդարութեան ու եսամոլութան չարիքին դէմ բուռն ըմբոստացումներով: Բարեկարգիչ, ուղղիչ ըմբոստացումներ են անոնք ապաքէն, որոնց ա՛յնքան կարիքն ունի մեր ազգը բոլոր ժամանակներուն: Լօզանի մէջ իր աշխատած տարիներուն, Սեւակ ամուսնութիւն կնքելով գերման գնդապետ Ֆրանց Աբէլի շնորհալի դուստրին՝ Եանն Աբէլի հետ, կը բախտաւորուին Լեւոն (մահացած է կանուխ) եւ Շամիրամ (Պոլիս, 10 Յուլիս 1914 – Նիս, 18 Հոկտեմբեր 2016) զաւակներով: Ռ. Սեւակի եղբօրորդին՝ պատմաբան եւ հրապարակագիր Յովհաննէս Չիլինկիրեանը, որ վերջերս մահացաւ մահացաւ 97 տարեկանին, Նիսի մէջ, իր երկերէն մէկուն մէջ հետեւեալը գրած է. «24 Ապրիլ 1915- Աւելի քան կէս դար իր ամուսնոյն՝ եղերաբախտ Ռուբէն Սեւակի անթառամ յիշատակներովը տառապագին ապրելէ վերջ, 28 Դեկտեմբեր 1967- Իր 101- Ռուբէն Սեւակի քերթուածները ՝ վեհ ու վսեմ իտէալներու հայրենաբուխ բոմբիւններ, Հայը միշտ զգաստ պահելու եւ անոր պայքարի երգերուն թախծաթուրմ նուագի առաքելութիւն մը վստահող հաւատքն ունին՝ հայրենասիրական ու համամարդկային ապրումներ վերթեւող իրատես բանականութեամբ մ'աւշայորդուն: Այդ երգերը՝ որ իրաւազրկեալ ժողովուրդներունն են ամէն բանէ առաջ, Սեւակ իր կատարած յաջող ախտաճանաչումէն ետք զանոնք կը յանձնէ արդարարութեան դատաստան, ինչպէս՝ «Դրամին Աղօթքը»ն, «Այս Դանակը»ն, «Փողոց Աւլողը»ն եւ բազմաթիւ այլ քերթուածներ, որոնց թրթիռներուն խորքէն աւելի քան դար մը ետք դեռ կը լսենք ամբուռքը այն Մեծ Չարիքին, որ այդ ժամանակ կրեց մեր ժողովուրդը եւ կը շարունակէ կրել ու տանիլ նոյն Գողգոթան՝ սերունդէ սերունդ եւ ժամանակաշրջանէ ժամանակաշրջան...:
«ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ (Շար. 2 եւ ՎԵՐՋ) |
Auwuiıuzr Zu.uüua Uğstz İuğüişuz Eşmışsçşğr fşğ<rz +ğşğndz sşmzu, tğ Lnzınz^ anz rğ nğerzşğnd aşı sruirz gllulnd şd gzıuzr=rz aşı znğ ıuğrz ersudnğşlnd ausuğ! 3 Wndznduğrz Zu.uüuag şzkuğmndu, tğ nı=r frğuauındkşuz! ?uzr sg +ğ wşınw Zu.uüuar üğuişzşumg wuwızu, tğ nğ Uğstz İuğüişuz fuğumndu, tğ ?nğnzuwr cuağr qşduyn.ndu, znğ ışiumnf nd euğsuzndsr ıum mg üızndtğ! Fuğumr imöçzumuz +ğşğndz euğsuzndsg ızuwrz huwsuzzşğnd st< tğ^ çuwj şğç Zu.uüuar ıu=ndkrdzg srbı szuj çuğqğ nd u.ınğnbndşjud şğmmnpsuzr kn=uçnğç Zu.uüua İuğüişuz arduzeuznj ıuğndşjud% çcrbmzşğnd aimnpndkşuz zşğ=şd szulnd ausuğ! Froumr çuğşludndstz şı= Zu.uüuag zu.gzkuj +ğ şğşmnwşuz cusşğndz mzn< aşı sruirz fşğueuğqud Auwuiıuz$ euğsuzndsg hrır buğndzumndr zuşd Şğşduzr st<!
Gzkşğjuitğzşğnd ausuğ üğumuz auoşlr nd yzıxndu, auğkum sgz t Ersuışığ-
Իր ուսանողական տարիներուն իսկ, Ռուբէն Սեւակ հաստատակուռ համոզմամբ ըսած էր այն ինչ որ պարզ ճշմարտութեամբ կը բացատրուի, կը թաւալի մեր արեան կայլակներուն հետ՝ գիտութեան անեզրութեան ու բարութեան յաւերժութեան մասին. «... Ու այս խաբուսիկ ստուերներուն մէջ եթէ կայ հաստաբուն եւ իրական բան մը, այդ ալ՝ ըստ իս, զարգացումն է, բարութիւնն է: Գիտունը անհունութիւն մը կ'ապրի, ու բարին՝ անմահութիւն մը: Կեանքը շա՜տ տխմար բան մը եղած պիտի ըլլար, եթէ անոր նպատակը արշա՜ւ մ'ըլլար մինակ դրամատիրութեան ետեւէն, փառասիրութեա՜ն ետեւէն»: