ՆՈՐ
ԼՈՒՐԵՐ    ՅՈՒՇԱՏԵՏՐ     ԳԻՐՔԵՐ   ԱՐԽԻՒ   ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ     ՆԱՄԱԿ ԽՄԲԱԳՐՈՒԹԵԱՆ  
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail
81. Տարի

ԳԻՐՔ

ԱՐԽԻՒ - 11 ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2021 © NorMARMARA 2001 - 2020
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail

I$ MNĞRDZ ?UAUZUW AUWĞZ UL FUĞUMNDŞJUD ?NĞNZUWT

- ÇUĞŞÇU:IUÇUĞ ARDUZENDKRDZG KŞKŞD M'UZJZR

- HUIĞRUĞ?UĞUZG ÖŞMNWJ AĞUIUĞUMŞJ UWİ SUİRZ

Çnlnğ anüşdnğumuzzşğg fupg İ$ Yğmrv Arduzeuznjr st< =nğnzuwr ktikr

hrır şzkuğmndrz - srzv uwe% şmşpşjumuz çnlnğ uğuğnpndkrdzzşğg <z<ndşjuz


Şğtm rğrmndz rikuzhndluauw şmşpşjumuz nd gzmşğuwrz bğ<uzumzşğg .nğuhti jzjndşjuz Huığruğ=uğuztz aupnğendu, sıuanürv öşmnwjnf sg^ giı nğnd^ ?nğnzuwt fuğumndu, tğ sşğ anüşdnğ euitz Mnğrdz U$ ?azw$ (tztğoşuz! Mnğrdz Itğ Auwğg Şğş=buçkr Pşdnzeşuzj ?uauzuwrj ı+zr uxkrd huıuğuüu, tğ Ündsüuçndr Suwğ şmşpşjrrz st<% zşğmuwndkşusç Huığruğ= İğçuöuzrz nd sşğ anüşdnğ euirz!

Uzmt fşğ< iındündu, tğ nğ Mnğrdz Itğ Auwğg fuğumndu, tğ ?nğnzu cuağnf! Uwi uzumzmul rğueuğqndkşuz fğuw Huığruğ=uğuzg buğcsuz uzju, tğ nd muh auiıuıu, tğ İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjr pşmufuğzşğndz aşı^ nğhtiör =nğnzuwr ktikr şzkuğmndrz sşğ çnlnğ anüşdnğumuzzşğg^ nğnz= zşğmuw üızndu, trz Pşdnzeşuzj Huıuğuürz şd nğnz= uwcs rz=zusşmndiujndsr şzkuğmndu, şz! Uğe% İ$ Yğmrv arduzeuznjrz aşı ausuquwzndkrdz ünwuju, t^ nğhtiör fupg Ndğçuk =zzndkşuz şzkuğmndrz sşğ anüşdnğumuzzşğg^ nd srzvşd nğ uğerdz=g iıujndr^ <z<ndrz şmşpşjumuz çnlnğ uğuğnpndkrdzzşğg^ zşğuxşul Fuğeuzuzjr ı+zumuıuğndkrdzzşğg! Mg <z<ndtğ ndğşsz zuşd Fuğeuzuzjr ı+zumuıuğndkrdzg nğ uwi+ğ hrır muwuzuğ (tğrürdpr İ$ Fuğeuzuzj şmşpşjdnw st<!

İınğşd mg ağuıuğumşz= Huığruğ=uğuzt aupnğendu, öşmnwjg!


ÖŞMNWJ

Huığruğ=umuz Uknxg 10 Yşığnduğ 2021 Vnğş=buçkr^ fşğuauind euğqud kt% İ$ Pşdnzeşuzj ?uauzuwrj I+zr uxkrd Uknxuzriı Suwğ Şmşpşjdnw st< huıuğuürv% Uğc$ I$ Mnğrdz U$ ?azw$ (tztğoşuz uöendu, t ?nğnzu ausufuğumtz şd zşğmuwri uxızrz euğsuzsuz ıum mg üızndr! Zmuır ndzşzulnf kt% İ$ Pşdnzeşuzj ?uauzuwrj I+zrz anüşdnğumuzuj euind uzeuszşğg suizumju, trz Uknxuzriı Suwğ Iuouğr st< suındjndu, İ$ Huıuğuürz^ auduzumuzndkrdzg ,uüu, t kt% fuğumndstz uöendu,zşğ mğzuz gllul!

İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjr aşı ausuünğ,umjndkşusç^ Ndğçuk^ çnlnğ anüşdnğumuzuj euind uzeuszşğnd şd fuğumsuz auduzumuzndkşuz şzkumuw uzqşğnd =zzndkrdzzşğg hrır muıuğndrz! Ux uwe^ Uknxnwi ız+ğrzndkşusç^ srzvşd iındüsuz uğerdz=zşğg wuwızr euxzuz <z<ndu, şz çnlnğ uğuğnpndkrdzzşğg% zşğuxşul İ$ Fuğeuzuzjr ı+zumuıuğndkrdzzşğg!

Uwi uxkrd^ m'up+kşz= ux Çuğqğşulz Uiındu,^ nğ Itğ Auwğg muıuğşul uxnp<ndkrdzg fşğuüızt!


MNĞNDZ ITĞ AUWĞG MG AUZÜVR IUZG ST>

Uwi uxud+ı aşxuquwznf muh auiıuışjrz= Mnğrdz Itğ A+ğ aşı nd aşıu=ğ=ğndşjuz= uznğ uxnp<umuz froumnf! Mnğrdz Itğ Auwğg wuwızşj kt gzeauzğuhti lud t şd arduzendkrdzg kşkşd m'uzjzr^ sruwz mg öüuw wnüzu,ndkrdz nd m'ndöt =zuzul!

Uğuü uhu=rznds supkşjrz= Itğ A+ğ! Uwcs mg supkşz= zuşd nğ İ$ Yğmrv Arduzeuznjtz ul fupg auizrz lud lndğşğ anüşdnğumuzzşğnd fğuw muıuğşlr =zzndkşztz fşğ<!


PUĞUHUPŞUZ HUIŞĞUÖSTZ ŞI? AUWMUMUZ İYRDX?G

27 SRLRNZ INLUĞR ZNDRĞUINDNDKRDZ GĞU; T


Puğuhupşuz 44+ğşuw huışğuösr usçnp< ışdnpndkşuz^ auwmumuz iyrdx=g zrdkumuz sş, u<umjndkşusç ö+ğufrü muzüzşjud Auwuiıuzrz nd Uğju.rz! Uwe +ğşğndz {Sşz= şz= sşğ iuasuzzşğg´ muğüu.+inf eğusumuz uğbudr ,rğtz zşği audu=ndu, ündsuğg auiud 170 srlrnz 694 auöuğ ınluğr! Auwmumuz lğuınd upçrdğzşğ mg aupnğeşz nğ huışğuöstz şı= ul vt eueğu, eğusumuz +üzndkrdzg nd s+ıudnğuhti 27 srlrnz ınluğ auzüuzumndu, t Uğju.tz ıuğauzndu,zşğndz^ zuşd önaşul mus frğudnğşul örzndnğzşğnd gzıuzr=zşğndz ö+ğumjşlnd zhuıumnf! Uxuzqzuhti sş, ündsuğzşğ pğmndu, şz Usşğrmuwtz^ Üuzuıuwtz^ Hşlcruwtz^ Anluzıuwtz^ Uğcuzkrztz şd =uzr sg uwl şğmrğzşğtz!

Auwuiıuz Ausuauwmumuz Arszueğusr huıui.uzuındzşğtz Ubnı Çuğişpşuzr .+i=şğnd ausuquwz^ uwe ündsuğzşğnf Uğju.r st< fşğuznğnündu, nd fşğumuzüzndu, t udşlr =uz 1000 çzumuğuz nd ındz! Zrdkumuz +cuzeumndkrdz ığusueğndu, t frğudnğşul örzndnğzşğndz nd uz+kşduz gzıuzr=zşğndz!


XNDİUİIUZJR

AUW YUİIUÇUZG GZIĞNDŞJUD SUM-R SR>UÖÜUWRZ EUIUMUZ :NĞANDĞER YN:-ZU:UÜUA


Xndiuiıuzr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğndkrdzg wuındm aupnğeuüğndkşusç sg ışpşmujndj kt 8 Yşığnduğrz Lu Atwr st< muwuju, t SUMr Sr<uöüuwrz euıumuz .nğandğer Zu.uüuar nd yn.-zu.uüuar gzığndkrdzg! Gzığndkşuz uğerdz=nf xndiuiıuzjr axvumudnğ auw yuiıuçuz^ sr<uöüuwrz rğudumuz suizuütı ?rğrl Ütnğüşuz gzığndu, t .nğandğer yn.-zu.uüua!

Auwuöür ausçududnğ rğuduütıg 2014rz gzığndu, tğ SUMr sr<uöüuwrz euıumuz .nğandğer euıudnğ! Srzvşd uwe zbuzumndsg^ uz Xndiuiıuzr erduzuürıumuz ,uxuwndkrdzzşğnd suğötz zşği muğşdnğ hubı+zzşğ iıuzqzu, tğ^ rim 2003-2009 kndumuzzşğndz şpu, tğ Anluzıuwr st< Xndiuiıuzr lruö+ğ şd uğıumuğü eşihuz!

Xndiuiıuzr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğndkşuz aupnğeuüğndkşuz ausuquwz uwihrir muğşdnğ hubı+zr ülnd. ?rğrl Ütnğüşuzr gzığndkrdzg jnwj mndıuw kt_ Ütnğüşuzr suizuürıumuz çuğqğ sumuğeumg şd kt Xndiuiıuzr st< rğuduçuzumuz mğkndkşuz aşprzumndkrdzg! {Fiıua şz= nğ ?rğrl Ütnğüşuz rğ sş, ,uxuwndkrdzzşğg hrır suındjuzt zuşd sr<uöüuwrz uwi .nğandğetz zşği´^ gindşjud aupnğeuüğndkşuz st<!


UXLTK ZUKULR UDUÖŞUZR ETS

AŞIUHZENDS


Kndğ=rnw st<^ gzmşğuwrz stıruwr t<şğndz fğuw axvumudnğ ets= euğqu, t kğ=uauw Uxltk Zukulr Uduöşuz^ nğnd ausuğ m'gindr nğ gzmşğuwrz stıruwr st< ndzr 175 auöuğ aşışdnğe nd 230 auöuğ ausu+üındnpzşğ! Uz zbuzudnğ euğqu, t nğhti suğend rğudndz=zşğnd hubıhuz şd gzmşğuwrz ünğ,rv! Stıruwr st< mg ünğ,u,t zuşd Rdsrı Knğnişuz uzndzg! Uğe% Zukulr Uduöşuz gzmşğuwrz stıruwr fğuw uwi uzüus üğşj nğ lişj kt rğşz ets aşıuhzends imiu, t Zu.uüua Tğınpuzg zu.uıu, gllulnd usçuiıuzndkşusç! Uxuwcs suzğusuizndkrdzşğ vşz aupnğendu,!


Tİ-400ZŞĞG ÜZNDŞJUZ^

ÇUWJ WİIUM VT KT UZNZ? HRIR ÜNĞ;U;NDR#Z KT NV

Kndğ=ru huığuiı t şı=uwl gzşlnd^ çuwj Usşğrmuwr erğ=nğnbndsg wiıum t


Xndiumuz Ti-400 aumu+euwrz hubıhuzndkşuz ağkrxuwrz ausumuğüşğg üzşlnd huıouxnf sş, işh sg .ğndu, t Usşğrmuwr şd Kndğ=rnw^ zuşd ZUK*r aşı wuğuçşğndkrdzzşğnd sr<şd! Ktşd Kndğ=rnw Zu.uüuaz nd muxufuğndkşuz uzeuszşğg =uzrji wuwıuğuğşjrz nğ şğmrğg htı= ndztğ uwi ausumuğüşğndz% iuasuzuwrz uzfıuzündkşuz ausuğ^ Usşğrmu vr aubındrğ uwz üupuyuğrz aşı nğ uwe ausumuğüşğg üzndşjuz Xndiuiıuztz^ uwz şğmğtz^ nğ ZUK*r eubrz=r kbzusr mg zmuındr! Uwz +ğtz imişul şğç fuoux=g rğumuzujud^ usşğrmşuz =nzmğtig =uzrji fudşğujndj nd mşuz=r mnvşj huıcusr<njzşğnd zu.uür,şğ^ ynğqşlnf Kndğ=ruz ıuğausnöşl nd şı =ubşl fuoux=tz! R fşğ<nw fuoux=g rğumuzujud^ Ti-400 ausumuğüşğg çşğndşjuz Kndğ=ru^ muıuğndşjud uznzj ynğquğmndsg^ çuwj$$$!

Hubıhuzndkşuz Zu.uğuğ Andlndir U=uğ şğtm wuwıuğuğşj nğ Kndğ=ru mğzuw suğıumuz szuwndz aşğkuhuandkşuz st< vgzeüğmşl nd sruwz suizumr+ğtz ünğ,u,şl xndiumuz Ti-400 ausumuğüşğg! U=uğ suzğusuizşlnf rğ .+i=şğg^ giud nğ Uzüuğu uwi auğjg hrır =zzuğmt ZUK*r uzeus rğ ünğ,gzmşğzşğnd nd Usşğrmuwr aşı! Uz zbşj nğ rğşz= hrır uxu<uğmşz mrğuğmşl {Mğtıtr snıtl´g^ zmuır ndzşzulnf uwz rğnpndkrdzg nğ ZUK*r uzeus Wndzuiıuz şdi ndzr xndiumuz Ti-300 ausumuğüşğ^ iumuwz öuznz= mg ünğ,u,t sruwz örzuynğqşğnd gzkuj=rz! {ZUK*r uzeus muğü sg şğmrğzşğ^ nğnz= zu.uhti şpu, şz Fuğbudrnw nd.ır uzeus^ rğşzj ihuxuörzndkşuz st< ndzrz :nğağeuwrz Srndkşuz +ğşğtz szuju, ötz=şğ! Uwe ötz=şğg uwcs mg huahuzndrz ihuxuörzndkrdzzşğnd st<! Kndğ=ru m'uxu<uğmt uwzhrir snıtl sg^ nğ mg mrğuğmndr Mğtıtr st< üızndnp Ti-300zşğnd huğuüuwrz´^ giud Andlndir U=uğ!

Rim r#zv t Mğtıtr snıtlg! Wndzumuz Mrhğnir auzğuhşındkrdzg 1998 kndumuzrz Xndiuiıuztz üzu, tğ Ti-300 ausumuğüşğ^ iumuwz iırhnpuçuğ ağucuğu, tğ öuznz= ünğ,u,şlt^ =uzr nğ Kndğ=ru gzeandh xuösumuz ünğ,npndkrdzzşğnf ihuxzulr=zşğ ndppşj Wndzumuz Mrhğnirz! Uımt şı= Wndzumuz Mrhğni xndiumuz ausumuğüşğg wuzqzşj Wndzuiıuzrz$ Ti-300zşğg ışpumuwndşjuz Mğşıt mpörr fğuw^ xuösumuz huaşiızşğtz stmndz st<^ uxuzj ünğ,zumuz huığuiı froumr çşğşlnd! Uktz= uwe ausumuğüşğg uxu<rz uzüus ünğ,u,u, t 2013rz^ Mğtıtr st< ışpr ndzşju, ö+ğuynğqr sg gzkuj=rz!


R#ZV T USŞĞRMUWR UĞQUÜUZÜG

Şğtm uwi ktsuwr suirz auğjnds ndppndşjud Usşğrmuwr Uğıu=rz Zu.uğuğndkşuz çuzçşğ Ztı Yğuwirz! Uz mğmzşj nğ Usşğrmuwr erğ=nğnbndsg vt yn.ndu,! Lğuüğnp sg wrbşjndj kndğ= Zu.uğuğ U=uğr .+i=şğg^ hzeşlnf nğ uwe uğıuwuwındkrdzzşğg mğzuz sşmzuçuzndrl nğhti uzşlr st< auduzumuz znğ uxu<uğm sg! {Usşğrmu uwi uxu<uğmg mg erıt# nğhti auduzumuz şlumtı´^ auğjndj lğuüğnp sg! Suslnw çuzçşğ Yğuwi yn.ueuğqşj aşışdşul .+i=şğnf$ {Ti-400zşğnd fşğuçşğşul usşğrmşuz =upu=umuzndkrdzg vt yn.ndu,! Xndiumuz Ti-400 ausumuğüşğg ausuışpşlr vşz ZUK*r iuğ=udnğndszşğnd aşı nd mg ihuxzuz ZUK*r uzfıuzündkşuz^ Kndğ=ru huğıudnğndkrdzzşğ ndzr ZUK*r ersuj^ rim uwi ausumuğüşğnd üzndsg ausuandzv vt Kndğ=rnw iıuzqzu, huğıudnğndkrdzzşğndz! Xndiuiıuzr aşı uwihrir lndğ< ünğ,uxzndkrdz sg vtğ mğzuğ uzhuırc szul^ aşışduçuğ huıcusr<njzşğ iuasuzndşjuz uwe şğmğr ets´^ wuwıuğuğşj çuzçşğg!


KUZKRMG ŞD 14 IUĞŞMUZ BUXNWŞUZG

Üğşj% X$ A$

Şğtmnduz sşğ krdnf ağuıuğumndu, tğ sşğ irğşlr çuğşmus şd ub.uıumrj^ ıupuzeudnğ üğnp Lşdnz Buxnwşuzr aşı Aulthr {Üuzquiuğ´ hubı+zukşğkrz mnpst muıuğndu, öğnwjr sg uxu<rz suig &Buğndzumndkrdzg hrır ağuıuğumndr =uzr sğ +ğ fşğ</! Öğnwjrz .nğuürğz tğ {Ürğ=şğnd ub.uğarz st<% Lşdnz Buxnwşuz´! Buxnwşuz buı .uzeufux nonf mg huıstğ kt rzvht"i muznd. ıuğr=tz irğuauğu, tğ auwnj lşöndrz nd Sşiğnhşuz ıuxşğndz^ kt nğn"z= şpu, trz auwşğtz rğ uxu<rz gzkşğjndszşğg şd kt rzvht"i cusuzumr gzkuj=rz rz= ul euğqu, tğ Sşiğnhubndzv üğuütı sg!

Fiıua şs nğ sşğ üğuitğ gzkşğjnpzşğg auonw=nf muğeujrz öğnwjrz uxu<rz suig! Aşıu=ğ=ğndkşusç muğeujr şi ul şd uınğ st< şi üıuw zuşd öri! Uğeuğşd Buxnwşuz mg huıstğ nğ yn=ğrm ıuğr=tz çucuznğeuüğndu, tğ Suğsuğu-rz şd sş, öuğsuz= huıouxu, tğ rz,r^ =uzr nğ üğşkt çzud vtğ huıuau, nğ ndğrb şğmğt sg huıuzr sg çucuznğeuüğndtğ kşğkrz!

Iuizusşumzşğ uzjşğ şz uwe kndumuzrz fğuwtz nd şi şğtmnduz hti mg wrbşs! Buxnwşuzr huğuüuz şğşdnwk sgz tğ nd uwe şğşdnwkg uğeuğujndj rz=örz=g^ nğnfaşışd uwz huıuzrz nğ çucuznğeuüğndu, tğ Suğsuğu-rz^ muğo cusuzum fşğ< euğqud Suğsuğu-rz uğct=udnğ ub.uıumrjzşğtz stmg! Rim şi^ Buxnwşuzr üğumuzndkşuz st< üıuw şd uwi+ğ ul uzhuwsuz mg üızşs uwz ustz rzvg önğ mg yzıxşs auwşğtznf üğndu, üğndkşuz sg st<!

Buxnwşuzg mg huıst nd şi ul vşs snxju,! Uwz kndumuzrz şğç huıuzr Buxnwşuz çucuznğeuüğndu, tğ Suğsuğu-rz^ üğu, tr .uzeufux w+endu, sg {Kuzkrmi sşxud´ .nğuüğrz zşğ=şd nd huısu, tr nğ uxud+ındz sşğ çucuznğezşğtz stmg aşxuquwzu, tğ :sçuüğuındz .zeğşlnf nğ kşğkrz uxu=ndsg eueğşjzşz= nğnfaşışd kşğkg muğeujnpg kuzkrmz tğ nd kuzkrmg sşxu, tğ! Wndiuauındkrdz huıouxnp uwe aşxuquwztz =rv fşğ< şmu, tğ uwi uzüus Buxnwşuzrz .ğu.ndirv zusumg! Uwl .+i=nf^ rzvhti üğndu, t w+endu,rz st<^ Buxnwşuz huıuzrz şmu, tğ çuösrl ,şğndzuöuğe kuzkrmtz huğhndu, uknxrz fğuw!

Uzjznp ıuizusşumzşğg buı çuz yn.şjrz sşğ auwubndzv susndlrz nd üğumuzndkşuz st<! Uwi+ğ udşlr =uz şğçş= htı= ndzrz= kuzkrmzşğtz huğhndu, uknxzşğg üğudşlnd üulr= huıuzr znğ Buxnwşuzzşğnd! Ktşd^ yux= Uiınd,nw^ ıumudrz ndzrz= buı auduıuğrs gzkşğjnpzşğ^ kuzkrmzşğ nd a+çuğzşğ^ nğnz= ustz +ğ uzhuwsuz ıtğ mg muzüzrz rğşzj auwuıux kşğkrz^ çuwj 14 mus 24 ıuğşmuzzşğg vşz şğşdrğ anğrönzrz fğuw!

Mg szuw uxnp< nd şğmuğ mşuz= supkşl auwub.uğar çnlnğ kuzkrmzşğndz şd up+kşl nğ ağub= sg huıuar nğhtiör kuzkrmzşğndz =nf wuwızndrz Sş,ui=uzvr şğmğhuünd znğ Buxnwşuzzşğ!


Wuındm {Suğsuğu´ +ğukşğkrz

*ĞNDUZ AŞI - 160

UB:UĞAG ŞD SŞZ?%  SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF-JUDŞĞNF

Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ


1950-ական թուականներուն, Պաղ Պատերազմի ժամանակաշրջանին, երբ աշխարհ բաժնուած էր հանդուրժողութինը մերժող երկու գլխաւոր բեւեռներու (պատկերը այսօր ալ նոյնն է), Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու մէջ կը յայտնուէր բուռն շարժում մը հակահամայնավարական: Այսպէս, ամերիկեան կառավարութիւնը կը կազմէր քննիչ յանձնախումբ մը, որուն պարտականութիւնն էր հետապնդել եւ ստուգել ձախակողմեան մտաւորականներու եւ արուեստագէտներու կապը համայնավար կուսակցութեան հետ: Այդ քննիչ յանձնախումբը՝ որուն նախագահն էր ծերակուտական Ճոզըֆ Մաք Քարթի (վերջինին անունով կը կոչուի Մաքքարթիզմը), ա՛յնքան ծայրայեղօրէն սկսաւ կատարել հետաքննութիւններ, որ այդ շղթայազերծուած արշաւը ընդհանուր դժգոհութեան ալիք մը բարձրացուց ամբողջ Ամերիկայի տարածքին: Բնական է, որ ամերիկացի ժողովուրդը՝ որ կրողն էր ազատախոհութիւն եւ վեհ իտէալներ՝ խրտչէր եւ իր հողին վրայ խորթ զգար նման երեւոյթներ: Արթիւր Միլլըր՝ անձնապէս հալածուողներէն մէկը Մաք Քարթիի հետախուզական խունդայէն, ի վերջոյ ժամանակի բոլոր քննադատներուն ընդառաջ կը ստիպուէր պարզել այն իրողութիւնը, թէ Մաքքարթիզմի անփառունակ տապալման մէջ մեծ դեր ունեցաւ իր համբաւաւոր «Սալեմի Վհուկները» երկը, որմէ քաղուելիք դասը այլ բան չէր, եթէ ոչ՝ ըմբռնել բոլոր գաղափարները, նո՛յնիսկ Աստուած փառաբանող կրօնները, ի՛նչքան ալ ազնիւ ու վեհ առաջադրանքներով ճամբայ ելած ըլլան անոնք, քանզի կը դադրին անոնք ծառայելէ մարդուն եւ կը դառնան չարիք՝ եթէ տարուին ծայրայեղութեան:

ՄԻԼԼԸՐԻ ԱՄՈՒՍՆՈՒԹԻՒՆԸ ՄԱՐԻԼԻՆ ՄՈՆՐՈՅԻ ՀԵՏ ԵՒ ԴԱՏԱՎԱՐՈՒԹԻՒՆԸ

1955-ին լոյս կը տեսնէ Միլլըրի մէկ արարնոց չափածոյ «Տեսարան Մը Կամուրջէն Դիտուած» տրաման՝ նախքան ամուսնալուծումը իր առաջին կնոջմէ՝ Մէյրի Սլէթթըրիէն, 1956-ի Յունիսին: Նոյն ամսուան 29-ին երկրորդ անգամ կ’ամուսնանայ ամերիկուհի մեծահամբաւ գեղանի մոտէլ՝ Մարիլին Մոնրոյի (1 Յունիս 1926 – 5 Օգոստոս 1962) հետ: Նոյն տարին, երբ Միլլըր կառավարոթեան կը դիմէ իր անցագիրի վերանորոգման համար՝ պետութիւնը գրողէն նախ կը պահանջէ ներկայանալ դատական ատեան: Հոն ներկայանալէ առաջ, Միլլըր պնդելով կը պահանջէ, որ ատեանը մատնութեան կարգով իրմէ անուններ չպահանջէ: Ատեանը կը յօժարի Միլլըրի այս պահանջին: Երբ վերջինը կը ներկայանայ դատական ատեան ու կը հետեւի լսումներու՝ իրեն ընկերակից ունենալով Մարիլին Մոնրօն, նախ կու տայ մանրակրկիտ տեղեկագիր մը իր քաղաքական գործունէութեան մասին՝ առանց յիշատակելու թէ ինք անդամ է եղած կոմունիստ կուսակցութեան: Ատեանը կը պահանջէ, որ Միլլըր երեւան հանէ ինքնութիւնը ընկերներու, որոնք մասնակցած են «խռովարարական գործողութիւններ»ու: Գրողը կտրականապէս կը մերժէ ենթարկուիլ ատեանի պահանջին ու կ'ըսէ. «Ես չեմ կրնար գործածել անունը որեւէ մէկու ու վտանգել անոր կեանքը»: Միլլըրի այս հատու պատասխանէն վրդոված, 1957-ի Մայիսին, ատեանը յանցապարտ կը հռչակը մեծանուն թատերագիրը՝ Քոնկրէսին նկատմամբ «անարգանք ցոյց տուած ըլլալուն համար»: Միլլըր կ'ենթարկուի 500 ամ. տոլար տուգանքի, կ'անցնի «սեւ ցանկ» ու կը մերժուի ունենալ անցագիր:

1958-ին, Միլլըրի յանցապարտութիւնը գլխիվայր կը շրջուի դատական ատեանի՛ն իսկ հրամանով: Ան կը սկսի աշխատիլ «Անյարմարութիւնները» («The Misfits») խորագիրով իր պատմուածքին վրայ, որ աւելի ուշ կը վերածուի շարժապատկերային փիեսի՝ գլխաւոր դերակատարութիւնն յանձնելով իր կնոջ, Մարիլին Մոնրոյին:

Ֆիլմին բեմադրիչը՝ Ճոն Հիւսթըն, Մոնրոյէն բացի, տեղ կու տայ Մոնկոմըրի Քլիֆթ եւ Քլարք Կէպըլ աստղերու ալ: Միւս կողէ, Մոնրօ, ծանր դեղանիւթեր կամ թմրանիւթեր գործածելուն պատճառով սովորութիւն ունէր ուշ արթննալու, հետեւաբար, կ'ուշանար նկարահանման փորձերէ: Մոնրոյի այս սովորոյթը գլխաւոր պատճառներէն մէկն էր որ տակաւ թուլանար ամուսնական կապի օղակը իր եւ Միլլըրի միջեւ, մինչեւ որ վերջինը ինքզինք առանձին զգայ:

Ճոն Հիւսթըն իր «Բաց Գիրք Մը» (1980) յուշագրական երկին մէջ հետեւեալը գրած է. «Իրիկուն մը, ինքնաշարժս կը վարէի մղոններ հեռու անապատի մը մէջ՝ երբ յանկարծ Արթիւր Միլլըրը դիմացս տեսայ կայնած առանձին: Եթէ պատահմամբ զինք չտեսնէի ու ինծի չպատահէր այս դէպքը՝ ան հոն շատ երկար պիտի մնար: Յետոյ իմացայ որ Մարիլին Մոնրօ ու անոր ընկերները ետդարձի ինքնաշարժ չէին տրամադրած Միլլըրին. անոնք պարզապէս հոն առանձին ձգել ուզած էին Միլլըրը: Ահա թէ ինչո՛ւ իմ կարեկցանքս Միլլըրին հանդէպ շատ մեծ է»:

Ըստ Միլլըրի, «Անյարմարութիւնները» ֆիլմին նկարահանումը իր կեանքի ամենատկար կէտերէն մէկն էր եղած: Ֆիլմին ներկայացումէն կարճ ժամանակ առաջ, 1961-ին, Միլլըր եւ Մոնրօ կ'ամուսնալուծուին: 19 ամիս ետք, միջազգային աստղ ու կրքագրգիռ գեղեցկութեան թոփ մոտէլ Մարիլին Մոնրօ վերջ կու տայ իր կեանքին՝ 36 տարեկանին, թմրանիւթերու գերգործածութեան ազդեցութեան տակ: Յաջորդ տարի Միլլըր կը կնքէ երրորդ ամուսնութիւն՝ ծագումով աւստրիացի, ֆոթոնկարչուհի Ինկէ Մորաթհի (23 Մայիս 1923 – 30 Յունուար 2002) հետ՝ ցմահ կենակցելով անոր հետ:

1964-ին մեծ թատերագիրէն կը հրատարակուին երկու թատերախաղեր՝ «Յուշագրութիւն Երկու Երկուշաբթիներու» եւ «Դիպուած՝ Վիշիի Մէջ», որոնց կը յաջորդեն «Գինը» (1968), «Համբաւ» (հեռատեսիլային թատերախաղ, 1972), «Աշխարհի Ստեղծումը Եւ Ուրիշ Վաճառականութիւն» (1972), «Արքեպիսկոպոսին Առաստաղը» (1977), «Ամերիկեան Ժամացոյցը» (1980), «Խաղալ Ժամանակի Համար» (հեռատեսիլային բեմադրութիւն, 1980), «Կոտրած Ապակի» (1994), «Պարոն Փիթըրի Կապակցութիւնները» (1998), «Յարութիւնը Կը Մելամաղձի» (2002) եւ «Աւարտելով Պատկերը» (2004) եւայլն: «Ամէն Մարդ Կը Շահի»ն հեռատեսիլային պաստառի վրայ թատերախաղ մըն է, 1984-ին պատրաստուած: «Աւարտելով Պատկերը» հատորին մէջ Միլլըր կը նկարագրէ, թէ մարդիկ ինչպէ՞ս կը կղզիանան ոչ միայն ֆիզիքապէս, այլեւ բարոյապէս, ակնարկելով մասնաւորապէս իր երկրորդ կնկան՝ Մարիլին Մոնրոյին:

Արթիւր Միլլըր՝ որ գրած է կարճ պատմուածքներ եւ իր կեանքին մասին գիրք մը՝ «Ժամանակի Կորանքներ – Ամբողջ Կեանք Մը» խորագիրով:

Միլլըրի մահուան գոյժի տարածումէն ետք իսկոյն Պրոտուէյի թատրոններու լոյսերը մթագնեցան վայրկեանի մը համար՝ առ ի յարգանք մեծավաստակ երախտաւորի յիշատակին:

Արդարեւ, համամարդկային ապրումներով մեծ գրող մը, ջղուտ ու գրական հարուստ բերքով նշանաւորուող թատերագիր մը, որուն հրիտակը նոր հորիզոններ կը բանայ դարերն ի վեր՝ ընկերային հասարակարգերու մէջ անարդարութիւնները գամելով ամերիկեան ու ընդհանրապէս արեւմտեան նիհիլիզմի խորհրդանիշ եւ իր ծննդավայր Նիւ Եորքի բարձրաբերձ աշտարակներուն...:          

 «ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ (Շար. 3 եւ ՎԵՐՋ)