UWİ*Ğ MG İMİRZ ZNĞ İUASUZUYUMNDSZŞĞ

ND UĞÜŞL?ZŞĞ

?nğnzuwr şğmğnğe ulr=g u_l udşlr sş, iuiımndkşusç nd suauçşğ üzuj=nf sg rğ orğuzzşğnd st< uxud Kndğ=ruz^ üğşkt çnlnğ zuauzüzşğg zşğuxşul! Ktşd wuwızr ürızumuzzşğ s+ıudnğuhti şğmnd usri uxu< rim uğetz uauöuzü mg azvşjztrz^ mg hzetrz nğ fuğumumrğzşğnd çndz krdg buı çuğqğ tğ^ =uz uwz krdşğg^ nğnz= hubı+zuhti mg zşğmuwujndtrz huımuz suğsrzzşğnd mnpst^ çuwj çzumvndkrdzg muğ,şi kt ausumşğhşlnf rğufroumrz nd jnwj ıulnf fıuzüudnğ uzıuğçşğndkrdz sg^ endx mg çuzuğ uwz mujndkşuz^ nğndz umuzuışi m'glluz= fşğ<rz ıuig +ğşğnd gzkuj=rz!

Uwn^ rğueğndkrdzg buı lndğ< t nd mg .+indr =uzr sg srlrnz fuğumumrğzşğnd suirz^ nğnzjst sruwz buı =rv ınmniz t nğ arduzeuznjzşğnd st< t^ rim srdizşğg^ şkt ışpşum rim vşz nğ fuğumumrğ şz^ mg ıuğu,şz uwi arduzendkrdzg nd mukndu,uauğ m'gzşz şğmğr ızışiumuz nd uxnp<uhuaumuz ausumuğüşğg!

Şğtmnduz ındşulzşğg znwzhti buı çuğqğ trz! Fuğumumrğzşğnd krdg 31 auöuğ 219^ arduzezşğnd krdg 6514^ sşxznpzşğnd krdg 188! Ustz uzjznp +ğ sşxznpzşğnd krdg znğ aumusğjuzrb mg iuasuzt s+ışzulnf 200r iuasuzrz! Gzeauzndğ uxsusç ?nğnzuwtz sşxznpzşğnd krdg srzvşd uwi+ğ 13 auöuğ 746 t^ ,uwğuwşp ,uzğ nd ,uzğ arduzezşğnd krdg 5190! Çcrbmzşğ ausujuzjuwrz auğkumzşğnd fğuw mg wuwıuğuğşz nğ .ıujşul euğsuzndsr çucrzzşğndz st< ışp üğşkt vt szuju,^ arduzeuznjzşğtz ul 70 ınmni ,uzğuçşxzndu,ndkşusç mg ihuiuğmşz^ ecnduğrz mujndkrdz iışp,şlnf uwl arduzendkrdzzşğt ıuxuhnpzşğnd uxnp<umuz froumr ausuğ! Şğtm rb.uzndkrdzzşğg wuwıuğuğşjrz znğ iuasuzuyumndszşğnd nd uğüşl=zşğnd suirz! Ürıumuz :nğandğer zriıtz şı= muxufuğndkrdzg znwzhti zriı sg ündsuğşj nd uduğırz ağuhuğumndşjuz uwi+ğ% 1 Eşmışsçşğrz imişlr= ünğ,ueğndkrdzzşğg!

Nğn#z= şz znğ uğüşl=zşğg$-

\ Uimt şı= ustz buçukufşğ<rz Ndğçuk^ şğşmnwşuz cusg 21$00tz imişul srzvşd Şğmndbuçkr uxınduz cusg 5$00 ynpnj şllşlnd uğüşl= muw çnfuzeum Kndğ=rnw ıuğu,=rz! Uğüşl=t öşğ, mg szuz uxnp<uhuandkşuz^ ürdpuızışindkşuz^ uğıueğumuz nlnğızşğnd ub.uınpzşğg!

Zhuğufuouxzşğ^ çuz<uğufuouxzşğ^ siufuouxzşğ nd uwzhrir .uzndkzşğ^ nğnz= uxu=ndszşğ mg muıuğşz^ znwzhti hrır muğşzuz ub.uırl! Uğı+zndkrdz muw şğkul çzumufuwğrz s+ırm .uzndk nd üznds muıuğşl! Ağuhuğumndu, bğ<uçşğumuzr ausuquwz^ 20-65 ıuğşmuz uzqşğg rğşzj uxu<rz uzağucşbındkşuz muğr=zşğg lğujzşlnd ausuğ hrır muğşzuz cusg 10$00-17$00r sr<şd üzndszşğ muıuğşl s+ıumuw fuouxuındzşğtz! Oubuğuzzşğg euğqşu_l buçukufşğ<şğndz hrır muğşzuz cusg 10$00-20$00r sr<şd oubr uxu=ndszşğ rğumuzujzşl!

Znğ iuasuzuyumndszşğnd ausuquwz^ wndpuğmudnğndkrdzzşğg hrır muıuğndrz gzıuzşmuz .riı bğ<uzumr st<^ srzvşd 30 anürr suizumjndkşusç! Çupzr=zşğg^ sşğqndsr iğuazşğg^ lnpuduöuzzşğg^ önduğondkşuz fuwğşğg uxcusuçuğ mg yumndrz! Suğerm auzğu.uzndkzşğ &U-Ft-St/ hrır muğşzuz sızşl sruwz {ATİ =nınd´r &Mşuz=g ındzşğnd st< t/ sr<njud!

Zu.uüua Tğınpuz^ nğ şğtm ürbşğ ağuhuğumşj fşğnwrbşul iuasuzuyumndszşğg^ erışl ındud nğ rb.uzndkrdzzşğg 50 srlrnz eşpuvuyr ausuğ ausuquwzndkrdz ünwujndju, şz^ huınduiıg uzfouğ hrır glluw! Uxnp<uhuaumuz ausumuğüg ecnduğ froumr st< t^ aşışduçuğ çzumrvzşğz ul uvulndğ< htı= t glluz nd htı= t aşışdrz iuasuzuyumndszşğndz^ uwi mujndkrdzg sruizuçuğ wupkuauğşlnd ausuğ^ wuwıuğuğşj Zu.uüua Tğınpuz!

ŞSRU USÇNP>UMUZ KPKU;ĞUĞ MG HUAUZ>T

AUW ÜŞĞRZŞĞND AUĞJNF

Şdğnhuwr Suğend Rğudndz=zşğnd Uışuzg &ŞSRU/ Uığhtwouzr muxufuğndkşztz huauz<u, t usçnp<umuz kpku,ğuğ sg% auw üşğrzşğnd üızndşlnd fuwğr^ uznzj mşjndkşuz huwsuzzşğnd nd çcbmumuz ihuiuğmndkşuz fşğuçşğşul! Euıuğuzg fşğ<zucusmtı ul eğu, t^ obeşlnf 4 Eşmışsçşğ kndumuzg! Auwmumuz mnpsr ausuquwz üşğrzşğnd krdg s+ıudnğuhti 100-200r sr<şd t!

AUWUİIUZR ZU:UÜUAG

AUW ÜŞĞRZŞĞND AUĞJNF ZUSUM NDPUĞMŞJ YNDKRZRZ

Auwuiıuzr Zu.uüua Uğstz İuğüişuz şğtm xuösuüşğrzşğnd nd huıuzezşğnd auğjnf wuındm zusum ndpuğmşj Xndiuiıuzr Zu.uüua Yndkrzrz! Zusumrz st< suizudnğuçuğ m'gindr nğ Auwuiıuzr çzumrvzşğz nd İyrdx=g uzauzüriı şz üşğşfuğndu,zşğnd froumnf!

Xndiuiıuzr Zu.uüuarz sr<znğendkrdzg sş, u<umjndkrdz hrır gluw üşğşfuğndu,zşğnd^ rzvhti zuşd önaşulzşğnd suğsrzzşğg fşğueuğqzşlnd vuyuöuzj öüuwndz auğjr lnd,suz ünğ,rz st<^ m'git Uğstz İuğüişuz!

İNK?R NİMRR AUZ?G

MRİNF VUY AUWMUMUZ^

MRİNF VUY UIĞHTWOUZUMUZ

İnk=r nimrr auz=g mrinf vuy hrır glluw Auwuiıuzr ıuğu,=rz^ mrinf vuy% Uığhtwouzr st<! Uwi suirz wuwıuğuğşj Auwuiıuzr örzşul ndcşğnd gzeauzndğ ağusuzuıuğr uxu<rz ışpumul^ ö+ğufuğ Irğuz :uvuığşuz!

Uz zşğmuwujndj auz=ufuwğrz nd hşıumuz iuasuzr ür,g huımşğnp =uğıtig^ giı nğndz^ auz=rz stm suig% ethr uğşdsndı=^ Auwuiıuzr ıuğu,=rz st< t^ ethr uğşdşl=% ?uğfuouxr st<^ nğ uzju, t Uığhtwouzr aimnpndkşuz ıum!  Hubıhuzndkşuz Zu.uğuğndkrdzg aşğ=şj ?uğfuoux ıuznp euğhuig mnığşlnd suirz lndğşğg^ udşljzşlnf nğ m'gzkuzuw iuasuzr fşğ<zumuz obüğındsr ub.uıuz= sg!

Zbşz= nğ İnk=rr nimrr auz=g mg ünğ,u,ndr xndiumuz gzmşğndkşuz sg mnpst^ nğ Auwuiıuzr vnğğnğe sş, auğmuındz t!

OULUL WUĞNDKRDZŞUZR UXNP>UMUZ FROUMG LUD T

Uğju.r Hubıhuzndkşuz çuzumr zu.mrz ağusuzuıuğ^ Uğju.r aşğni Oulul Wuğndkrdzşuzr uxnp<umuz froumg çuğşludu, t nd uz mg üızndr uhu=rzsuz yndlr st<! Çcrbmzşğ m'gişz nğ ö+ğufuğg srzvşd uwi buçukufşğ< endği hrır şllt arduzeuznjtz!

Rzvhti ,uz+k t^ Oulul Wuğndkrdzşuz frğudnğndu, tğ suğıumuz erğ=şğnd st<^ 26 Anmışsçşğrz! Rğşz bznğandu, tğ {Uğju.r aşğni´ mnvndsg! Wuğndkrdzşuzr frğudnğndsg buı lndğ< tğ nd uz s+ıudnğuhti 10-15 +ğ mg üızndtğ uxnp<umuz ,uwğuwşp ,uzğ froumr st<!

K*YÜUÇNDR İ$ ZRMNPUWNİ ŞMŞPŞJDNW

 IUĞŞMUZ SUIUP*ĞAZNDKRDZG IŞPR HRIR VNDZŞZUW

Ehğnjumuz ıuğşbğ<uzr çujndsnf ktşd İrğnw İşpuzzşğ vtrz iuğ=ndtğ sşğ fuğcuğuzzşğnd r zhuiı^ çuwj ausuouğumuwrz huwsuzzşğnd zşğ=şd ünzt mğ+zumuz uğuğnpndkrdzzşğ mg muıuğndtrz şmşpşjrzşğnd st<! Suıup+ğazndkrdzzşğnd aşı öndüuaşxuçuğ auiıuındkrdzzşğnd fuğrvzşğ uxjuzj auğkumzşğnd fğuw mus aupnğeumjndkşuz uwl sr<njzşğnf mg wu<nptrz uhuanfşl zndrğuındndkrdzzşğg^ rğşzj fiıuandu, fuğcuğuzzşğnd uz.uyuz üzuj=g buğndzumşlnd ausuğ!

Uwi+ğndgzt imişul udşlr .riı iuasuzuyumndszşğ wuwıuğuğndşjuz rb.uzndkrdzzşğnd mnpst! Rğufroumg uwzhrirz t nğ buçukufşğ<rz ynpnj şllşlnd uğüşl= muw^ aşışduçuğ mğ+zumuz uğuğnpndkrdzzşğ ul ışpr hrır vndzşzuz! Znğ uğüşl=zşğnd huıouxnf Mrğumr^ hrır vmuwuzuw zuşd K+yüuçndr İ$ Zrmnpuwni şmşpşjdnw ıuğşmuz suıup+ğazndkrdzg! Ktşd ıuğrz wnçşlşzumuz t kupr Lşdnz Fuğendaşuz fuğcuğuzr ausuğ nd 200usşumr auzüğnduzz t nğ hrır zbndtğ^ r"zv sşp= nğ uwi wnçşlşuzg ı+zu.sçşl uzmuğşlr t ?nfrı-19r huıouxnf!

Şmşpşjdnw Kupuwrz :nğandğer mnpst kşğkri .sçuüğndkşuz ndpuğmndşjud suslnw aupnğeuüğndkrdz sg% şmşpşjdnw nd fuğcuğuzr suirz!

Uwihti mg ışpşmuzuz= nğ 2020-2021 ndindszumuz ıuğşbğ<uzrz fuğcuğuzg ndzr 97 ubumşğı şd 27 anürznj ndindjvumuz muös sg! Ubumşğızşğnd sş,usuizndkrdzg mndüuz uzuhuanf gzıuzr=zşğtz nd uwzhrir kupşğtz^ ndğ auw çzumvndkrdz üğşkt vmuw$ uwihti Huwğusyubu^ Titzltğ^ Muör *isuz Yubu^ Üuğuıtzrö^ Hupogluğ^ Mrdzmt+ğtz^ ?rdvrd=vt=stot^ Huavtlrfltğ^ Brğrztfltğ şd uğnduğquzuwrz uwl kupşğt ubumşğızşğz şz nğ ndinds mg iıuzuz K+yüuçndr st<! Ndindszumuz ıuğşbğ<uzr çujndsnf^ şğç iuasuzuyumndszşğg uwi=uz .riı vtrz^ huıui.uzuındzşğg uxnp<uhuaumuz çnlnğ sr<njuxndszşğg qşx= uxu, trz^ nğhtiör euişğnd gzkuj=rz fuğumndszşğ vhuıuatrz!

İuasuzuyumndszşğg .zeğnw uxuğmuw euxzult şı= ndindjndsg buğndzumndşjud usçnp<nfrz aşxufuğ eğndkşusç! Çuğşçu.ıuçuğ^ ıuğşmuz hrdıotz srbı aumumbxr ıum m'uxzndtğ çuğşğuğzşğnd nd ausuwz=r zndrğuındndkrdzzşğnd bznğard! Uwi ıuğr iumuwz^ hrdıotr çujg udşlr sş, t% ausuouğumr huıouxnf! :zerğz uwz t nğ wndpuğmudnğndkrdzzşğnd nd uwl uxrkzşğnf muıuğndu, zndrğuındndkrdzzşğg humiu, şz buı sş, ausşsuındkşusç^ huğtzr +üzndkrdz ul vr muıuğndrğ nd gzıuzr=zşğnd sş,usuizndkrdzz ul vr mğzuğ fouğndszşğ muıuğşl! Hrdıotr çujg udşlr =uz stm srlrnz lrğu t nd arsu^ Kupuwrz :nğandğeg u_l udşlr htı= ndzr ö+ğumjndkşuz nd auğndiı kupşğt üulr= zrdkumuz +cuzeumndkşuz!

QRDZ% AUWUİIUZR ÖUZUÖUZ ?UPU?ZŞĞND ST>

Uwi+ğ qsğuz uxu<rz +ğz t nd uwi ı.ndğ ıuğnduw qsşxzuwrz şpuzumg imiud qrdznf! Auwuiıuzr öuzuöuz =upu=zşğnd st< şğtm qrdz mg ışpuğ! Suzudu_ze şğmğr auğuduwrz nd uğşdşlşuz bğ<uzzşğtz zşği kt_ suxu.ndp muğ suwğndprzşğnd fğuw^ kt_ qrdz mg ışpuğ! Erlr<uzr^ Ünğrir^ Uğuğuır ıuğu,=ubğ<uzzşğnd ousçuzşğz nd Fuğeşzşuj lşxzuzj=g huındu, trz iuxnwjr bşğınf sg! Huımuz suğsrzzşğ wnğenğşjrz nğ buğcufuğzşğ sru_wz qsşxzuwrz uzrdzşğnf fuğtrz rğşzj mux=şğz nd uwl yn.ueğusr<njzşğg!

Wuındm {Suğsuğu´ +ğukşğkrz

*ĞNDUZ AŞI - 121

UB:UĞAG ŞD SŞZ?%  SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF-JUDŞĞNF

Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ

Կանանց իրաւունքները իրենց համար անձեռնմխելի ասպար ունեցան Մարք Թույէնի գրապայքարի ոլորտէն ներս: Իր «Քուէներ Կանանց Համար» ճառին մէջ՝ ուր ան սրտեռանդ կը պնդէ քուէարկել եւ իրաւունք շնորհել կանանց, կը համարուի Թուէյնի ամէնէն ուշագրաւ ու նշանակալի ճառերէն մին պատմութեան մէջ:

Մեծ գրողին վերոյիշեալ ճառէն որոշ հատուածներ. «... Կինը մի՛շտ իրաւունք ունի: 25 տարի եղած եմ կանանց իրաւունքներու պաշտպան այր մը: Միշտ հաւատացած եմ, նոյնիսկ մօրս մահէն շատ տարիներ առաջ, թէ ան իր մոխրագոյն մազերով շատ հարցերու մասին իր իմացութեամբ, թերեւս գիտէր այնքան՝ որքան ես գիտէի: Թերեւս գիտէր քուէարկութեան մասին այնքան՝ որքան ես գիտէի: Կ'ուզեմ տեսնել այն ժամանակները, երբ կինե՛րը պիտի դառնան օրէնքներ հաստատողը: Կ'ուզէի տեսնել նաեւ խարազա՛նը եւ գաղտնի քուէարկութիւնը կանանց ձեռքերուն մէջ: Այս տեսակ քաղաքի մը կառավարութեան նկատմամբ աւելի բան չեմ ուզեր ըսել, բացի ըսելէ, թէ ամօ՛թ է, ամօ՛թ: Եթէ ես ապրէի 25 տարի ալ (Մարք Թուէյն այս ճառը արտասանած ատեն արդէն 66 տարեկան էր), եւ պատճառ չկայ որ այդքան չապրիմ, կը խորհիմ թէ ես կը տեսնե՛մ կիներ, որոնք այլեւս բռնած կ'ըլլան խարազան: Եթէ կանայք իրենց ձեռքերուն մէջ ա՛յսօր բռնեն խարազան, այս քաղաքին մէջ խոտոր բաները ա՛լ գոյութիւն չեն ունենար եւ բոլոր կիները քուէներ կ'ունենան իրենց ձեռքերուն մէջ: Անոնք կարող կ'ըլլան քաղաքապետ մըն ալ ընտրելու յաջորդ ընտրութիւններուն՝ բարձրացնելով իրենց կարողականութիւնը, փոխելով երկրին ահռելի վիճակը, որ դեռ առկայ է»:

Ճոն Մարշալ Քլէմէնս եւ Ճէյն Լէմփթըն Քլէմէնս ամոլի եօթ զաւակներուն բենիամինը՝ ապագայ գրող Մարք Թուէյն, ընտանիքին հետ չորս տարեկանին կ'անցնի Հաննիպալ՝ Միսսուրի,- նաւահանգիստ ունեցող քաղաք մը Միսիսիփփի գետի ափամերձ շրջանը,- որ ներշնչման ակնաղբիւր ծառայեց ռոմանթիք քաղաք Փեթերսպուրկին համար՝ գրողին «Թոմ Սօյըրի Արկածները»ին (1876) եւ «Հըքըլպըրրի Ֆիննի Արկածները» (1884) նշանաւոր վէպերուն մէջ: Երկրորդը շարունակութիւնն է առաջին վէպին:

1847-ի Մարտին, հազիւ 12 տարեկան Թուէյն կը կորսնցնէ իր հայրը թոքատապի պատճառով եւ տարի մը կ'աշակերտէ տպագրիչի մը քով: Չորս տարի ետք կը սկսի աշխատիլ գրաշար եւ իր Օրիոն եղբօր սեփականութիւնն եղող «Հաննիպալ Ճըռնըլ»ի մէջ կը դառնայ օգնական աշխատակից՝ իր յօդուածներով ու երգիծական պատկերներու հրատարակութեամբ: Շրջան մը Նիւ Եորք քաղաքի մէջ իբրեւ տպագրիչ աշխատելէ ետք, 1857-ին կը վերադառնայ Միսսուրի:

ԹՈՒԷՅՆԻ ՃԱՄԲՈՐԴՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ

Նոյն տարին՝ 1857-ին, Թուէյն շոգենաւով կ'ուղղուի Նիու Օրլէանզ եւ կը ծրագրէ հոնկէ այցելել Հարաւային Ամերիկա: Բայց կը հրաժարի այս ծրագիրէն՝ երբ կը ծանօթանայ շոգենաւավար Պիքսպային. վերջինը համաձայն կ'ըլլայ որ Թուէյն իրեն ընկերանայ՝ անոր վարժեցնելու նաւել գետի վրայով, զայն վարձատրելու ալ 500 տոլարով: Յառաջիկայ երկու տարիներուն Թույէն կը դառնայ վարպետ նաւավար մը՝ չափելով Միսիսիփփիի լայնքն ու երկայնքը: Նաւավարութեան իր Լիսանսը ստանալով 1859-ին՝ Թույէն կ'ապրի բարեկեցիկ կեանք մը մինչեւ քաղաքացիական պատերազմի բռնկումը, 1861 թուական, երբ գետին վրայէն առեւտրական բոլոր գնացքները կը դադրին:

1861-ի ամրան, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու այն ատենուան նախագահ Ապրահամ Լինքոլն, Օրիոն Քլմէնսը (Մարք Թուէյնի եղբայրը) կը նշանակէ Նեւատա երկրամասի քարտուղար: Այնուհետեւ Մարք Թուէյն կը միանայ իր եղբօր ճամբորդութիւններուն: Երկու եղբայր աւելի քան երկու շաբաթ ուղեկառքով կը ձեռնարկեն ճամբորդութիւններու՝ կտրելով մեծ տափաստաններն ու ժայռոտ լեռները, այցելելով Salt Lake-ի մէջ գտնուող Մորմոն համայնքի բոլոր խաւերուն: Այս այցելութիւնները ատաղձ կը կազմեն երիտասարդ գրողին «Հռչակաւոր Ցատկող Գորտը Քալավերասի Կոմսութեան» (1867) եւ «Զայն Կոշտացնելով» (1872) վիպական ու ոչ-վիպական գործերուն համար, երբ իրմէ նախապէս հրապարակուած էին «Խորհուրդ Փոքրիկ Աղջիկներուն» (1867), «Զօրավար Ուաշինկթընի Սեւամորթ Ծառան» (1868), «Իմ Նախկին Ծերակուտական Քարտուղարը» (1868), «Պարզամիտ Մարդիկ Արտասահմանի Մէջ» (1869, յուշագրական-երգիծական) «Յիշատակարան» (1870-1871), «Մարք Թուէյնի Ինքնակենսագրութիւնը Եւ Առաջին Վիպերգութիւնը» վէպերուն հատորները:

Այսպէս, որոշ ժամանակ մը իր եղբօր հետ աշխատելէ ետք, Թուէյն կը խորհի թէ ձեռնարկելով արծաթի եւ ոսկիի հետախուզական աշխատանքի՝ կրնայ բախտաբեր ապագայ մը ձեռք ձգել: Սակայն իր հետեւողական ու ծանր աշխատանքը չ'արդիւնաւորուիր անհրաժեշտ ակնկալութեամբ եւ ան կը վերադառնայ լրագրական ասպարէզ, այս անգամ միայն որպէս լրագրող: Նախ կը սկսի 25 տոլար շաբաթական աշխատավարձքով՝ զանազան յօդուածներ ստորագրելով «Վըրճինիա Սիթի Թերրիթորիըլ Էնթըրփրայզ»ի մէջ 1862-ին. յաջորդ տարի իրեն գրչանուն կ'ընտրէ «Մարք Թուէյն»,- գետի անուն մը, որ կը նշանակէ «երկու գրկաչափ խորութիւն»: Այսպէ՛ս է որ Քլէմէնսի անունը անկէ ետք կ'անցնի գրականութեան՝ իբրեւ Մարք Թուէյն:                       

«ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ (Շար. 2, մնացեալը՝ վաղուան թիւով)