ՆՈՐ
ԼՈՒՐԵՐ    ՅՈՒՇԱՏԵՏՐ     ԳԻՐՔԵՐ   ԱՐԽԻՒ   ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ     ՆԱՄԱԿ ԽՄԲԱԳՐՈՒԹԵԱՆ  
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail
80. Տարի

ԳԻՐՔ

© NorMARMARA 2001 - 2020
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail
ԱՐԽԻՒ - 20 ԱՊՐԻԼ 2020

GZKŞĞJNPZŞĞND NDBUEĞNDKŞUZ


?nğnzu cuağr ausuouğumr ets nğhti zu.uöündbumuz =uwl^ sr<njr sg ausuğ gzeauıu, şz= kşğkr ıhuüğndkrdzg şd SUĞSUĞU-z ızuwrz ub.uıuz=nf mg ağuıuğumşz= sruwz ausujuzjr fğuw^ +zluwz eğndkşusç!


Usşzumuğo cusuzumr st< :sçuüğumuösg hrır fşğueuxzuw rğ çzumuznz ub.uıuz=rz nd kşğkr ıhuüğndkşuz!

 SUĞSUĞU



  Ausuwzuhuımşğ


?NĞNZU CUAĞG IUMUDRZ AUMUMBXR IUM UXZNDU; VT

Kndğ=rnw 31 sş, =upu=zşğndz st< cnpnfndğeg uwi buçukufşğ<rz ul^ şğmğnğe uzüus gllulnf^ ındzg szuj iırhnpumuz muğünf! Buışğnd ausuğ uirmu zşpujndjrv tğ^ çuwj muimu, vmuw nğ +üıumuğ sr<njuxnds tğ! Kndğ=rnw çnlnğ =upu=zşğndz st< ışiuğuzg üğşkt znwzz tğ$ huğuh ynpnjzşğ^ huğuh ağuhuğumzşğ! Çujr ihuiuğmndkşuz juzjux mux=şğtz^ n_v stm buğcnds ynpnjzşğnd st<^ çuz sg önğ suğerm çujuğqumuhti vtrz mğzuğ huımşğujzşl^ şkt vglluğ ?nğnzu cuağr ausuouğumg! Aşxuışirlr çnlnğ muwuzzşğg^ lndğşğnd aupnğendsr gzkuj=rz jnwj mndıuwrz uwi huğuh ynpnjzşğz nd ağuhuğumzşğg^ lğuınd ub.uıumrjzşğz ul znwz zu.ueuindkşusç mg imitrz rğşzj lğuındndkşuz$

{Uwi ağuhuğumg nğ çzumuznz +ğşğ usçnp<nfrz suğenjsnf lşjndz m'glluğ^ şğtm huihuğuh tğ´!

Huihuğuh! Çujr kxvndzzşğtz^ nğnz= uöuı nd auzüriı skznlnğı üıu, trz huğuh ağuhuğumzşğnd fğuw!


SRBI WUXU>RMUW ŞĞMND BUÇUKZŞĞG

Uxnp<uhuandkşuz Zu.uğuğndkrdzg Buçuk nd Mrğumr şdi rğrmzuwrz cusşğndz aupnğeşj +ğnduz krdşğg! Buçuk +ğ suauju, trz 127 auwğşzumrjzşğ^ Mrğumr +ğnduz ausuğ ul znwz krdg ığndşjud! 127! Juğe suauju,zşğnd krdg auiud 2017-r! Şğtm ürbşğnduz ındşulzşğnf fuğumndu, arduzezşğndz krdg auiud 86$300r!

Kndğ=rnw st< giı hubı+zumuz çşğuzzşğnd^ mujndkrdzg çudumuz lud t^ şd uırmu şpu, t bznğard öündbndkşuz uwz sr<njuxndszşğndz nğnz= muznd.tz ünğ,ueğndu, şz rb.uzndkrdzzşğnd mnpst! Uwzndauzeşğq wuwızr t nğ Kndğ=ru ıumudrz ausuouğumr üuüukzumtırz vt auiu,! Srbı mg mğmzndr nğ wuxu<rmuw şğmnd buçukzşğg .zeğumuz hrır glluz Kndğ=rnw ausuğ!

Nğ=uz ul krdşğg vuyudnğ glluz^ uznz= vşz zbuzumşğ nğ ?nğnzu cuağg aumumbxr ıum uxzndu, t! Suizuütızşğ buçukufşğ<rz erışl mndıuwrz nğ cuağg aumumbxr ıum uxzndu, hrır zmuındr uwz uışz sruwz şğç fşğ<rz 24 cusnduz st< fuğumndu,zşğnd krdg udşlr ju, hrır glluw fşğ<rz 24 cusşğnd gzkuj=rz euğsuzndu,zşğnd krdtz!


R#ZV GİRZ ?TSHĞRO AUSULİUĞUZR ÜRIZUMUZZŞĞG

?tshğro ausuliuğuzr suizuütızşğ uwi +ğşğndz znğ fuğmu, sg wuxu< =bşjrz^ uznz= hzeşjrz nğ ?nğnzu cuağr ausuouğumr suirz uxmuw çnlnğ ışpşmndkrdzzşğg i.ul mğzuz gllul! Çuösukrd ındşulzşğ sıu,şl mndıuz nğ ausuouğumg Vrzuiıuzr Fndauz =upu=rz st< vt nğ imiud rzvhti mg hzendr ustz fuwğmşuz! Ausuouğumg udşlr uxu<^ s+ıudnğuhti 2019 kndumuzr İşhışsçşğrz ,zndze uxu, mğzuw glluld Auğuduwrz bğ<uzzşğnd st<^ fşğ<z t nğ ıuğu,ndşjud Fndauzr st<!


R#ZV GİUD VRZUİIUZJR ÇCRBMG

Aşıu=ğ=ğumuz wuwıuğuğndkrdz sgz ul şmud Vrzuiıuzr st< çcrbmt sg nğ uxu<rz +ğtz öçupu, tğ ?nğnzuwr arduzezşğnf! Uz giud nğ uxu<rz +ğşğndz vtrz mğju, huımşğujzşl nğ cuağg uwi=uz uğuü hrır ıuğu,ndr! Uz erışl ındud nğ uxu<rz +ğşğndz muğ,u, trz kt uwi stmz ul infnğumuz yn.uzjrm arduzendkrdz sgz tğ nğ bndınf hrır uzjztğ! Çuwj uwehti vşpud!

Vrzujr çcrbmg huıui.uzşj zuşd usçuiıuzndkrdzzşğndz şd giud nğ uxu<rz +ğşğndz auzğndkşuz ,uz+kndkrdzzşğ vındrz nğnfaşışd rğşz= ul buı çuz vtrz ürışğ ?nğnzu cuağr uwi ausuouğumrz suirz!


ÜUĞZUZUWRZ AĞUBULR *EG

Şğtm üuğzuzuwrz ağubulr +e muğ şd Uxnp<uhuandkşuz Zu.uğuğ (uağtıırz Ü+ou .+işjud uwe suirz! Zu.uğuğg giud nğ üuğzuz üşpşjrm +eg suğermg mg ağudrğt endği şllşlnd^ çuwj htı= t ersueğşz= nd buğndzumşz= ynpnj vşllşl^ nğnfaşışd sşz= udşlr sş, üuğzuz sg mg ihuişz=!


X$



Wuındm {SUĞSUĞU´ +ğukşğkr ausuğ

YĞ*($ ÖÜ*Z SNDĞUIŞUZ AUĞJUÖĞNWJ NDZŞJUD {SNITĞZU´  AŞIUÖ*IUMUZ MŞEĞNZR ARSZUERĞ

ZNDHUĞ U(TŞUZR AŞI


S+ıudnğuhti usri sg uxu<^ usçnp< ub.uğa luduışindkşusç nd wnwinf aşışdşjud uwz eğnduüzşğndz^ nğnz= mg iyxndtrz Usşğrmuwtz şd jnwj mndıuwrz uwz uxu<rz uzqg^ nğ mg huınduiındtğ =nğnzu cuağr ets fuğumtz hubıhuzndşlnd ausuğ! 45usşuw uxnp< mrz sg uxu<rz musudnğz tğ nğ iıujud huınduiır uxu<rz vuyuçucrzg ausuouğumr huwsuzzşğnd ıum!

Uwi znğ öuğüujndsg auğmud nğ ndbuüğud tğ usçnp< ub.uğar ausuğ^ çuwj ahuğındkşusç mg lşjztğ ausuwz auw cnpnfndğer irğıg^ =uzr nğ huınduiıg huığuiındu, tğ usşğrmuauw Zndhuğ U)tşuzr {Snıtğzu´ aşıuö+ıumuz mşeğnzrz st<! Şkt çuğşwu<np uğerdz= sg uğquzuüğndr şd huınduiıg rimuhti ,uxuwt rğ zhuıumrz^ uzmuimu, Zndhuğ U)tşuzr uzndzg şğmuğ hrır szuw ausub.uğauwrz lğuındusr<njzşğnd st< şd hrır uğquzuüğndr suğemndkşuz znğuünwz huısndkşuz t<şğndz fğuw!

Zndhuğ U)tşuzr gzıuzr=g mg işğr Kndğ=ruwtz$ a+ğ gzıuzr=g hnlişjr tğ^ s+ğ zu.zrzşğg% ndğ)ujr trz! U)tşuzzşğg *isuzşuz muwiğndkşuz fşğ<rz cusuzumuauındu,rz st< huıuau, 1915r eth=şğtz şı= ışpuyn.ndu, trz Htwğndk! Zndhuğ U)tşuz ,zu, t Htwğndkr st<^ 1962rz! 1977rz rğ gzıuzr=g ışpuyn.ndu, t Snzğtul! Zndhuğ U)tşuz ausuliuğuzumuz ndindsg iıuju, t Suiuvnditjr st< şd mşuz=g buğndzumu,% Usşğrmuwr st<! Uz mşziukt=zr=umuz şd mşziuçuzumuz ürındkrdzzşğnd nlnğır uxu<uıuğ ets=şğtz stmz t^ fşğ<rz 28 ıuğrzşğnd gzkuj=rz arszu, t udşlr =uz 30 gzmşğndkrdz! M'şzkueğndr nğ uwe gzmşğndkrdzzşğnd gzeauzndğ eğusuülnd.g mg auizr 10 srlrux ınluğr!

Suğsuğu-r huındumul ub.uıumrj^Üuzuıuwr Ulhtğku ausuliuğuzumuz arduzeuznjr <puçuzndkşuz çuczr euiu.+i% Yğ+)$ Sr=uwtl-Öü+z Sndğuışuz wuındm SUĞSUĞU-r ausuğ auğjuöğnwj sg muıuğu, t Zndhuğ U)tşuzr aşı^ +ğumuğür çşğşlnf SXZU-1273 uzndznf huınduiız nd ?nfrı-19 ausuouğumr znğ öuğüujndszşğg! İınğşd^ kuğüsuzuçuğ mg zşğmuwujzşz= uwe auğjuöğnwjg$-

I*?K$ ÖÜ*Z SNDĞUIŞUZ$- Sşz= ndbueğndkşusç mg aşışdrz= ürındkşuz nlnğıtz zşği qşğ <uz=şğndz! Mğzu#= gişl kt usçnp< ub.uğa r_zv euişğ htı= t =upt ?nfrı-19 ausuouğumtz!

ZNDHUĞ U(TŞUZ$- Uwi +ğşğndz şğç ?nfrı-19 ausuouğumg m'uzjzr öuzuöuz yndlşğt^ ndbuüğud t nğ ıumudrz znğ çuzşğ mg inğfrz= uxnp<uhuandkşuz çuösukrd ,uxuwndkrdzzşğnd muğü sg ımuğ mnpsşğnd suirz! Iumudrz buı muznd. t .+irl uğerdz=zşğnd suirz^ =uzr nğ zşğmuwri ışpşmndkrdzzşğ mg audu=şz= auiuğumndkrdzşğnd şd muxufuğndkrdzzşğnd sr<şd wuğuçşğndkrdzzşğnd^ ausuouğumr lnwirz ıum% yn.ueuğq huıui.uzuındndkrdzzşğnd^ uwihrir fuğumzşğnd% ızışindkşuz fğuw ndzşju, uöeşjndkşuz suirz! Uwi ausuouğumg huıoux euğqud nğ inğfrz= uhuüuwr ausuouğumzşğnd ausuğ uxnp<uhuaumuz mus hubıhuzumuz .ndsçşğ iışp,şlnd^ fuğumr muznd. yndlşğndz ıuğğulnd,uğuzuwrz =zzndkrdzzşğ rğumuzujzşlnd zhuıumnf uzağucşbı {ktik´şğg usçuğşlnd muğşdnğndkşuz suirz!

AUĞJNDS$- Juğe muıuğndu, huınduiır ynğquğmndszşğg r#zv vuynf wnwi mg zşğbzvşz çcbmumuz nlnğırz!

HUIUİ:UZ$- Ub.uğar st< çcbmumuz çuösukrd mşeğnzzşğt zşği muğşdnğ ndindszuirğndkrdzzşğ mg muıuğndrz uöeşjrm huınduiı sg üızşlnd ndppndkşusç! Iumudrz mg üızndrz= yndlt sg zşği^ şğç mg yzıxşz= kt suğend suğszr ersueğnpumuzndkşuz ausumuğüg snlt=rdluwrz rzvhrir# uöeşjndkşusç mg yn.ueuğqt uwi cuağrz! Uöeşjrm huınduiı sg mğzuw euzeupujzşl fuğumr ıuğu,ndsg! Uırmu orbe t^ çuwj vşz= ürışğ kt hubıhuzumuz uöeşjndkrdzg nğ=u#z mğzuw buğndzumndrl! Vşz= ürışğ kt muğşlr# t uğeş+= mğmzşl huınduiıg! Çudumuz wuou. mg zbndr nğ huınduiızşğnd öuğüujndsg şğmuğ ıuğrzşğ mg ışdt! Uirmu huğıuerğ vt nğ orbe glluw! Uğerdzudtı huınduiı sg üızşlt şı= uınğ ynğquğmndsg muğşlr t rğumuzujzşl uğuü+ğtz^ =uzr nğ zşğmuwri mg fuğumndrz sş, krdnf suğerm nd aşışduçuğ udşlr erdğrz t uhujndjşl nğ uğerdzudtı huınduiıuzrdkşğg mğzuz hubıhuzumuz uöeşjndkrdz ndzşzul! Uwl ynğquğmndszşğnd sş, suir huğuüuwrz öüulr wşıuqündszşğ m'glluz^ =uzr nğ arduzezşğnd uzağucşbı =uzumndkrdz vmuw! ?nfrı-19r huğuüuwrz uırmu uwehti vt!

AUĞJNDS$- R#zv mg .nğar= cuağr qşduyn.ndszşğnd suirz!

HUIUİ:UZ$- Juğe ışpşmndkrdzzşğ iıuju, şz= s+ıudnğuhti 5000 qşduyn.ndszşğnd suirz! Uwi qşduyn.ndszşğg muğ,şi kt vşz uöeşğ cuağr uwz suirz fğuw^ nğnz= {krğu.udnğndu, şz´ huınduiıuzrdkşğnd mnpst^ ndiır m'umzmulşz= nğ zşğmuwri sbumndu, huınduiıuzrdkşğg mğzuz çujuiuçuğ vuöendrl uwi qşduyn.ndszşğtz! 2020r ubzuz mg ,ğuüğşz= iıuzul usçnp<umuz ışpşmndkrdz% ustztz ndcşp huınduiızşğnd% suğszr ersueğnpumuz ausumuğür uğquüuzür nd uzfıuzündkşuz suirz! Şkt ustz rzv lud uzjzr^ uwz uışz hrır muğşzuz= udşlr fiıua+ğtz .+irl^ rim şkt ustz rzv çzumuznz üzuj= sg ndzşzuw^ ndğşsz huınduiıg hrır ünğ,u,şz= udşlr luwz öuzündu,zşğnd fğuw!

AUĞJNDS$- Uzauıumuz sumuğeumr fğuw^ suğerm r#zv htı= t gzşz rğşzj uxnp<ndkrdzg fıuzür ıum vezşlnd ausuğ!

HUIUİ:UZ$- Mg ışizşz= nğ uwi cuağg fzui mg huıouxt suğend çuösukrd ünğ,uğuzzşğndz! Suzudu_ze kn=şğnd^ iğır nd ndpşpr fğuw şpu, fzuizşğg yuiındu, şz çcrbmzşğnd mnpst! Ustz suğend ersueğnpumuzndkşuz ausumuğüg ıuğçşğ t! Muimu, vmuw nğ şkt fuğumndu, uzqg wuğumrj ndğrb arduzendkrdzzşğ vndzr^ udşlr ndcşp mg huw=uğr fuğumr ets nd m'uhu=rzr muğo cusuzumr st<!

\\\

Bznğaumulndkrdz Hğ$ Zndhuğ U)tşuz^ qşör wu<npndkrdzzşğ mg supkşz= qşğ ürıumuz <uz=şğnd st<!


{Lnwi Stıru´r bznğard

USŞZ$ İ$ HUIĞRUĞ? AUWĞG BUÇUK ŞĞŞMNW

UXJUZJ  AUĞKUMR FĞUW :*İŞJUD CNPNFNDĞERZ


Buçuk ürbşğ^ {Lnwi Stıru´r huıui.uzuındzşğtz Buazndğ Üuöuzog uxjuzj auğkumr fğuw öğnwj sg ndzşjud Usşz$ İ$ Huığruğ= A+ğ şd uwi öğnwjg {ndppumr iyxndsnf´ aupnğeşj Rzikumğusr auğkumr fğuw! Ausuouğumr^ ausuwz=r froumr^ Huığruğ=uğuzr şd Auwmumuz fuüg)zşğnd mnpst {Sşz= sşör mg çudşz=´ uğbudr^ oüzucustz +ündı =upşlnd^ ausuwz=r uhuüuwr şd uwl zrdkşğnd suirz auğjndszşğ ndppndşjuz İğçuöuz A+ğ^ nğnd .+i=g^ usyny qşdnf mg zşğmuwujzşz= sşğ gzkşğjnpzşğndz$-

\ R#zv ,ğuürğzşğ mg sbumndrz uwi +ğşğndz!

Gzığndkşztz şı= auörd imiu, trz= ,ğuürğzşğ sbumşl^ =uwlşğ uxzşl ausuwz=uwrz sşğ mşuz=g znğ ndprr fğuw ezşlnd ndppndkşusç^ çuwj ausuouğumg imiud nd ıumzndfğuw gğud sşğ =uwlşğg! Çuwj htı= vt wndiuauırz=^ =uzr nğ arsu muösumşğhvumuz <rpg uhujndjuzşlnd bğ<uz t^ şkt muğşzuz= oumuıuçuj şllşl uwi rğufroumtz^ uırmu hrır +üzt nğ auiıuındz =uwlşğnf ndğnduü,şz= zuşd sşğ ausuwz=r uhuüuz nd ausuwz=uwrz mşuz=g!

\ İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjtz zşği euğsuzndnpzşğnd suirz!

İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjg s+ıudnğuhti usrit sg r fşğ fşğu,ndu, t ausuouğumuwrz arduzeuznjr nd wu<npndkşusç wuxu< mg ıuzr uwe ünğ,g! Anz mg euğsuzndrz zuşd sşğ ausuwz=tz arduze auwğşzumrjzşğ^ nğnzj uxnp<umuz froumr suirz huğçşğuçuğ ışpşmndkrdzzşğ mg iıuzuz= Uışzuhşı Hşığni Brğrz+plndtz! Uwn_^ sşz= ul rz=zusşmndiujsuz st< şz=^ Huığruğ=uğuzr endxg yum t şlşdsndı=r^ ustz rzv gzmşğuwrz stıruwr nd aşxuquwzr sr<njud mg muıuğndr^ çuwj srbı muhr st< şz= Hğ$ Brğrz+plndr^ Arduzeuznjr çcbmuhşı Uğsşzum Sş,uındğşuzr şd suizuütı çcrbmzşğnd aşı! Arduzezşğg m'ndöşz nğ up+kşz= rğşzj uhu=rzsuz ausuğ^ aşışduçuğ ustz ürbşğ cusg 21$00rz^ sşğ anürzşğg rğuğnd mg srujzşz= up+k=r sr<njud nd sşğ quwzg mg çuğqğujzşz= Uiınd,nw! Mg bznğaudnğşz= uhu=rzu,zşğg^ mg ü+ışhzeşz= arduzezşğg!

\ Anüşmuz ö+ğumjndkrdz% sşğ ıuğşjzşğndz!

Uwi bğ<uzrz^ şğç ynpnj şllşlnd uğüşl= muw 65 ıuğşmuztz çuğqğ ıuğr= ndzşjnpzşğnd ausuğ^ rzvhti buışğ^ rs ,znpzşğz ul {uğüşluyumndu, şz´ ıuz st<! Buı judşjuw uznzj ausuğ^ zuşd sşğ ausuwz=r uwz ıuğşjzşğnd ausuğ^ nğnz= uxuzqrzz m'uhğrz^ mg ihuişz nğ nşdt stmg uwjşlt rğşzj^ çuğşd sg ıuw^ .+işlnd uxrk ndzşzuz! Uwe zhuıumnf 25 anürznj mrzşğnd .ndsç sg muösşjrz=! Arsu uznz= mg .+irz ıuğşjzşğnd aşı^ mg aşıu=ğ=ğndrz uznzj nğhrindkşusç^ uxnp<umuz auğjşğnf^ zrdkumuzr muğ+ı ıuğşjzşğnd suirz mg ışpşmujzşz Huığruğ=uğuzrz nd sşz= mg anüuz= uwe suğenj muğr=zşğg! Uwi +ğşğndz znğ rsuiı mg iıuzuw judg çuczşlnf mg sşpsuzuw uindkrdzg!

\ :şpukrdğndu, ışpşmndkrdzzşğ% gzmşğuwrz stıruwtz zşği!

Uwn^ üupızr= vt nğ gzmşğuwrz stıruwr st< wuou. i.ul sşmzuçuzndkrdzzşğ mg muıuğndrz mus .şpukrdğndu, nd wşğrdğu,nw lndğşğ mg çuczndrz öuzuöuzzşğnd mnpst! *ğrzumr ausuğ =zzueuındşjud şmşpşjrzşğg udşlr bndı vyumşlnd nğnbndsg^ hzendşjud nğ Auwnj Huığruğ=uğuzg ihuişj srzvşd nğ Kndğ=rnw Mğ+zrj Işivndkrdzg nğnbnds gzendztğ sömrkzşğnd ausuğ nd uımt şı= yumşj şmşpşjrzşğg! Uirmu i.ul hzends t^ şi =uzrji .+işjuw uwi ktsuwr bndğ<! Çuwj vşs ürışğ kt rzvht#i htı= t ausnöşz= uwz bğ<uzumzşğg^ nğnz= ıumudrz aumuxumg mg hzeşz! Auw cnpnfndğer huısndkşuz gzkuj=rz vt şpu, bğ<uz sg şğç şmşpşjrzşğg yumndrz^ suğemndkşuz huısndkşuz gzkuj=rz şmşpşjrzşğg şğçş= vşz yumndu,^ Huığruğ=r sg ausuğ buı ecnduğ tğ uwehrir nğnbnds sg gzendzrlg! Şmşpşjrzşğg yumşlnd nğnbndsg sşz= uxrz= .nğağeumjşlnf Suwğ Uknx İ$ T<sru,rzr^ Sş,r Iuzz Mrlrmrnw Muknprmnindkşuz nd Şğndiuptsr Huığruğ=ndkşuz aşı! Auwuiıuzşuwj Uxu=şlumuz çnlnğ şmşpşjrzşğg yumndşjuz znwz +ğg!

\ Ausuouğumtz şı= hrır buğndzumşz= muösumşğhşl ausuwz=uwrz mşuz=g!

Mg auduıus nğ ustz oüzucus znğ uxrk nd znğ huışandkrdz mg iışp,t! Sşz= ul htı= t +üındrz= uwi froumtz! Nğhti ausuwz= ızışiumuz sşğ .zerğzşğndz lnd,nds sg htı= t üızşz=^ nğnfaşışd znğuünwz ağusuwumuzzşğg u_we mg huauz<şz sşöst! Sşz= Auwmumuz Fuüg)zşğnd Srndkrdzg arszşjrz=^ şlsıumuz wuzqzu.ndsçg muösşjrz= nd hrır qşxzuğmtrz= muznzueğndkşuz huığuiındkşuz^ çuwj ustz rzv muzü uxud! Ausuouğumtz şı= mg irğşz= wndiul udşlr uğuü =upşl sşğ juzu, işğsşğnd uğerdz=g^ nğnfaşışd mşziumuz auğjşğ ndzrz=! Ndindjrvzşğg mg ihuişz ub.uıufuğqr^ ndindszumuz znğ ıuğşbğ<uzg znğ ynğqndkrdzzşğ hrır çşğt sşğ ausuwz=rz^ aşışduçuğ htı= ndzrz= ızışiumuz aö+ğndkşuz! Uwn_^ sşğ mulndu,zşğg muğşdnğ şz ızışiumuz aö+ğndkşuz ışiumtıt^ çuwj sşğ usşzusş, auğiındkrdzg eğusg vt^ sşğ usşzusş, auğiındkrdzg sşğ cnpnfndğez t^ cnpnfndğe gllulnd öüujndsg! Sşğ ausuwz=g wupkuauğu, t 1915r npçşğündkrdzg^ uhğu, t Ndzşdnğndkşuz ındğ=g^ 6-7 İşhışsçşğg^ Uiulu-r =usrzşğg uhğu, t rğ snğkrz fğuw^ aşışduçuğ uwi bğ<uzz ul hrır uzjzr nd sşz= hrır buğndzumşz= sşğ üzuj=g% huısndkşuz çudrpzşğnd fğuw! Nğhti anüşdnğumuz nd Huığruğ= m'gişs sşz= uxuzqrzz^ uzouğ szuju, uışz mg fu.zuz=^ şkt lnwi vışizşz= uhuüuwr ausuğ mg wndiuauırz=^ ndğşsz sruizuçuğ htı= t ustz rzvr zşğnwcg şğşduz auzşz=! *üzndkrdzg srbı endğitz vr üuğ^ zşğ=ndiı ul huğıudnğ şz= ö+ğujzşlnd anüşmuz ersueğnpumuzndkşuz ausumuğüg! Uiınd,nw aşı muhg!


KNDĞ?RNW ÇZUMVNDKŞUZ

27$5 INMNİG ŞĞU:UZŞĞ ŞZ



Kndğ=rnw Froumuüğumuz ,uxuwndkrdzg ağuhuğumşj çzumvndkşuz krdr fşğuçşğşul ındşulzşğ^ nğnz= mg jnlujzşz 2019r rğufroumg şd nğnz= sbumndu, şz giı çzumndkşuz auijtzşğndz!

Ağuhuğumndu, ındşulzşğnd ausuquwz^ şğmğr gzeauzndğ krdg 83 srlrnz 154 auöuğ t^ nğst 22 srlrnz 876 auöuğ şğu.uzşğ şz!

Mg zbndr nğ SUMr mnpst iuasuzndu, srzvşd 17 ıuğşmuzzşğnd .ndsçg% ub.uğar ıuğu,=rz şğu.uzşğg 1970rz mg muöstr çzumvndkşuz 48$5 ınmnig^ çuwj uwe jndjuzrbg ıuğrzşğnd aşı sruirz humişjud 1990rz auizşlnf 41$8 ınmnir!

2019r ındşulzşğnf^ wuxu<rmuw 50 ıuğrzşğnd gzkuj=rz ub.uğar ıuğu,=rz şğu.uzşğnd krdg hrır humir srzvşd 19 ınmni!


ÇUĞŞĞUĞ USNDİRZZŞĞG

100 AUÖUĞ INLUĞ YN:UZJŞJRZ  SUWĞ UKNXRZ


Çuğşğuğ usndirzzşğ Auwm şd Tlöu Krkröşuzzşğ Suwğ Uknx  İ$ T<sru,zrz yn.uzjşjrz 100 auöuğ ınluğr zndrğuındndkrdz^ nğhtiör  uwe ündsuğnf ausuouğumr huwsuzzşğnd ıum ö+ğumjndkrdz ığusueğndr v=udnğ  gzıuzr=zşğnd! *üzndkrdzg hrır çub.ndr kşsumul Uxu<znğezşğnd şd kşsşğnd  gzmşğuwrz mşeğnzzşğnd sr<njud!


24 UHĞRLR UXKRD

1$5 SRLRNZ OUBUÇUCRZ% USŞĞRMUÇZUM V?UDNĞZŞĞNDZ


Auwuiıuzşuz nd İyrdx=uauw lğuınd upçrdğzşğg mg aupnğeşz  nğ uwi ıuğr 24 Uhğrlr nüşmnvndszşğ hrır vmuıuğndrz^ aşışduçuğ Usşğrmuwr  Uğşdsışuz uyr auwmumuz muösumşğhndkrdzzşğg^ ül.udnğndkşusç Auw Euır  üğuişzşumrz^ auzeti şmu, şz ıuğçşğ zu.uqşxzndkşusç sg!

Auwmumuz muösumşğhndkrdzzşğg 1$5 srlrnz vuyuçucrz oub  hrır ığusueğşz Uğşdsışuz uyr st< çzumnp muğr=udnğ gzıuzr=zşğnd!

Zu.uqşxzndkrdzg ışpr hrır ndzşzuw 1915r zuauıumzşğnd nüşmnvsuz  uxgzkşğ^ mşğhnf sg Usşğrmuwr auiuğumndkşuz v=udnğ .udşğndz qşx= şğmuğşlnd^  1915r çnftz uzju, nd mğmrz uzüus wuğndkrdz uxu, auw cnpnfndğer uhğşlnd  mus=g zşğmuwujzşlnd şd lnwirz çşğşlnd zhuıumnf!

Zbşz= nğ zu.uqşxzndkrdzg mg mğt {Bznğaumul şz= Usşğrmu´  muğüu.+ig^ nğndz bznğard ul suizumrjzşğg uxrkg hrır ndzşzuz rğşzj  iğıuçnd. zndtğg gzşlt öuı^ auzğndkşuz zşğmuwujzşlnd rğşzj gzıuzr=r  huısndkrdzg!


Lrçuzuzşuz şd sr<uöüuwrz +ğuürğ - wuındm {Suğsuğu´ +ğukşğkrz

*ĞNDUZ AŞI - 13

UB:UĞAG ŞD SŞZ?% SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF-JUDŞĞNF

Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ


Վաղը՝ 21 Ապրիլին, Լիբանան կը բոլորէ երկու ամիս՝ այն դէպքէն ետք, երբ ուղիղ 2 ամիս առաջ, «Քորոնա» ժահրէ վարակուած առաջին դէպքը արձանագրուեցաւ, երբ Իրանէն օդանաւով Լիբանան ժամանած կին մը իրեն հետ բերաւ վարակը: Բայց այն ատեն ո՞վ կրնար երեւակայել, թէ երկու ամիս ետք, Լիբանանի նման փոքր երկրի մը մէջ համաճարակէ վարակուածներուն թիւը այսօր առաւօտեան ժամը 7:00-ի դրութեամբ պիտի հասնի 673-ի, մահացածներու թիւը պիտի կազմէ 21, որոնց շարքին խլելով լիբանանահայ երեք զոհեր, դեռ չհաշուած աշխարհի տարածքին ժամէ-ժամ բարձրացող եւ աւելի քան երկուքուկէս միլիոն վարակուողներու եւ բազմահազար մահացողներու թիւը...:

Այսօր առաւօտեան նոյն ժամու (Լիբանանի ժամով) դրութեամբ, վարակուածներու ցուցակին ամենաբարձր դիրքը կը շարունակէ գրաւել Միացեալ Նահանգները՝ 764.265, կրելով 40.565 զոհ: Յաջորդաբար նոյն յարաբերականութեամբ, առաջին տասնեակին մէջ կու գան Սպանիան՝ 198.674 եւ 20.453, Իտալիան՝ 178.972 եւ 23.660, Ֆրանսան՝ 152.894 եւ 19.718, Գերմանիան՝ 145.742 եւ 4.642, Միացեալ Թագաւորութիւնը՝ 120.067 եւ 16.060, Թուրքիան՝ 86.306 եւ 2.017, Չինաստանը՝ 82.747 եւ 4.632, Իրանը՝ 82.211 եւ 5.118, Ռուսիան՝ 42.853 եւ 361: Կը նկատենք, որ Զուիցերիան եւ Գանատան որոշ չափով կրցած են բարելաւել իրենց վիճակը եւ չեն առաջին տասնեակին մէջ Բաց աստի, Միջին Արեւելքի երկիրներէն Յnւնական Կիպրոսի հանրապետութիւնը՝ 767 եւ 12, Սուրիան՝ 39 եւ 3, Եգիպտոսը՝ 3.144 եւ 239, գրաւեալ Պաղեստինը՝ 439 եւ 3, Յորդանանը՝ 417 եւ 7, Իրաքը՝ 1.539 եւ 82, Քուէյթը՝ 1.915 եւ 7, Հայաստան՝ 1.291 եւ 20, Ատրպէյճան՝ 1.398 եւ 19, իսկ Յունաստան՝ 2.235 եւ 113: Նշենք, թէ Հայաստանի մէջ ԱՄՆի դհսպան Լին Թրէյսի այսօր առաւօտ հանդէս եկաւ հետեւեալ առաջարկով. «Հակառակ համաճարակով պայմանաւորուած իրավիճակին մէջ ստեղծուած մարտահրաւէրներուն՝ մեզի կը հասնին բազմաթիւ դրական պատմութիւններ, թէ Հայաստանի մէջ մարդիկ ի՛նչպէս կ'օգնեն իրարու՝ ճգնաժամը յաղթահարելու աշխատանքին մէջ: Կը ցանկանք որ գրէք մեզի, թէ ինչպէ՞ս ընկերները, բարեկամները եւ հարեւանները կ'օգնեն մէկը միւսին »:      

Գրական դաշտի վրայ, այսօր, 20 Ապրիլը, մասնաւորապէս արեւմտահայ հանճարեղ բանաստեղծ Դանիէլ Վարուժանի ծննդեան տարեդարձին յիշարժան անդրադարձը կը բերէ ընթերցողի սեղանին: Արդարեւ, 136 տարի առաջ այսօրուան պէս, 20 Ապրիլ 1884-ին, Սեբաստիոյ Բրգնիկ գիւղին մէջ լոյս-աշխարհ կու գար «Սարսուռներ» (1906), «Ցեղին Սիրտը» (1909), «Հեթանոս Երգեր» (1912) եւ «Հացին Երգը»  (1921, լոյս տեսած իր  նահատակութենէն վեց տարի ետք) քերթողագիրքերու անզուգական երգիչը, ապագայ Դանիէլ Վարուժանը, Գրիգոր Չպուգքեարեան եւ Թագուհի Պաղտիկեան-Չպուգքեարեաններու անդրանիկ զաւակը, որ իր ծննդավայրին մէջ հազիւ գրել-կարդալ սորվելէ ետք ծնողները զինք կը բերեն Պոլիս, ուր կը  յաճախէ տեղի Սագըզ Աղաճի եւ ապա Գատըգիւղի Մխիթարեան վարժարանները: Այստեղ իրեն ուսուցիչ կ'ունենայ յատկապէս հայր Արիստակէս Քասգանտիլեանը, որ կը սրբագրէ պատանի Դանիէլի առաջին ոտանաւորներու ժողովածուն՝ »Ծաղկեփունջ» կամ «Բրգնիկցիի Մը Նուագները», որոնք ծլարձակուիլ սկսեր էին 1898-էն, Քաղկեդոնի վարժարանը աւարտելէ առաջ: Հայր Ա. Քասգանտիլեանն է որ յետագային Վարուժանի քայլերը պիտի ուղղէր Վենետիկի Ս. Ղազար կղզիի Մուրատ Ռափայէլեան վարժարանը, ուր Վարուժան թէեւ յետագային դժգոհութեամբ կը խօսի այնտեղ իր ապրած կեանքի միօրինակութեան մասին, բայց պաշտումով կը խօսի հայր Ղեւոնդ Ալիշանի մասին, գտնուելով մօտիկը Մխիթարեաններու միաբանութեան Մոնազին՝ վերջինին ձօնելով «Ալիշանի Շիրիմին Առջեւ» բանաստեղծութիւնը, որ յետագային պիտի անցնէր «Ցեղին Սիրտը» ժողովածուին մէջ:

Յուզիչ ու գեղեցիկ է վիպական պատմութիւնը Վարուժանի ամուսնական կեանքին՝ մինչեւ իրականացումըԱրաքսի Թաշճեանին հետ իր պսակադրութեան, ամուսնութեան, 10 Օգոստոս1910-ին, ապա բախտաւորուիլը երեք զաւակներով՝ Վերոնիկ, Արմէն եւ Հայկ: Պելճիքայի Կանտ համալսարանէն ներս իր բարձրագոյն կրթութեան տարիները կանխող տարեթիւն է 1910 թուականը, որմէ ետք չորս-հինգ տարիները բաւարար պիտի ըլլային հասունցնելու ազգային-հասարակական եւ կրթական գործիչի ու խմբագիրի իր համբաւը, կարճատեւ այդ ժամանակաշրջանին «Հացին Երգը»էն բացի պատրաստելու եւ մշակելու «Գինիին Երգը», «Հայկական Հոմերագիրքը», «Սասմայ Տուն»ը, որոնց արարումը աւա՜ղ մնաց անաւարտ...:      

Սիամանթոյի, Վահան Թէքէեանի եւ Միսաք Մեծարենցի հետ միասին, Դանիէլ Վարուժան կը հանդիսանայ արեւմտահայ քերթողութեան քառագագաթ տիտաններէն մին, Արուեստագէտ Սերունդի այն յառաջակարկառ բանաստեղծներէն մէկը, որ Թէքէեանի եւ Մեծարենցի հետ կը հանդիսանայ նոյն արեւմտահայ բանաստեղծական սեռի արիւնատար երակին գեղարուեստական զանակ ոճ ու գեղագիտական նրբաճաշակ կառոյցներու վրայ իրա՛ւ արուեստի երանգներ բերող արուեստագէտը, որուն առնուազն երկտասնեակ մը քերթուածները պիտի ապրին հազարամեակներու փառքով, ի պանծացումն մեր ժողովուրդի դարաւոր երազներուն: «Դաստիարակ», «Կարմիր Հողը», «Ձօն», «Կարօտի Նամակ», «Լոյսը», «Ցան», «Ցորեանի Ծովեր», «Անդաստան» ստեղծագործութիւնները, օրինակի համար, եւ ասոնց շարքին ուրիշներ, միջազգային գրականութեան գանձարանին համար անմարելիօրէն լուսաշող գոհարներ են համամարդկային զօրութեամբ ու հնչեղութեամբ, որ չեն վախնար գալիք ժամանակներու ջնջոց-սրբիչէն, դիմանալով դարէ-դար:

Ապրիլ 24-ի սեմին, խոկումներու խուրձ մը կազմող այս տողերը մարտիրոսացեալ ու վաղամեռիկ մեծ բանաստեղծին յիշատակին, մեր ուշադրութեան կրկին կը հրաւիրէ համաշխարհային գրականութեան գլուխ-գործոցներէն համարուող, իր արուեստին կատարելութիւնը տիեզերականութեան տանող, բոլոր ժամանակներուն պատերազմի դադրեցման եւ բոլոր կողմերուն խաղաղութեան կոչ ընող «Անդաստան» բանաստեղծութիւնը, որ կրնայ ապահովաբար քովիկը դրուիլ Վահան Թէքէեանի «Աղօթք Վաղուան Սեմին Առջեւ» եւ Միսաք Մեծարենցի «Տո՜ւր Ինծի, Տէ՜ր...» տիեզերահունչ, անհունաստեղծ բանաստեղծութիւններուն, որոնք արարուած են ժողովուրդները, ազգերը իրարու մօտեցնելու՝ համակեցութեան, համերաշխութեան ու խաղաղութեան շաղախով.-

                

Արեւելեան կողմն աշխարհի

Խաղաղութի՜ւն թող ըլլայ...

Ո՛չ արիւններ, քըրտինք հոսին

Լայն երակին մէջ ակօսին.

Ու երբ հընչէ կոչնակն ամէն գիւղակի՝

Օրհներգութի՜ւն թող ըլլայ:


Արեւմըտեան կողմն աշխարհի

Բերրիութի՜ւն թող ըլլայ...

Ամէն աստղէ ցօղ կայլակի,

Ու ամէն հասկ ձուլէ ոսկի.

Եւ ոչխարներն երբ սարին վրայ արածին՝

Ծիլ ու ծաղի՜կ թող ըլլայ:


Հիւսիսային կողմն աշխարհի

Առատութի՜ւն թող ըլլայ...

Ոսկի ծովուն մէջ ցորեանին

Յաւէտ լողայ թող գերանդին.

Ու լայն ամբարն աղուններուն երբ բացուի՝

Բերկըրութի՜ւն թող ըլլայ:


Հարաւային կողմն աշխարհի

Պըտղաբերում թող ըլլայ...

Ծաղկի՜ մեղրը փեթակներուն,

Յորդի գինին բաժակներուն.

Ու երբ թըխեն հարսերը հացը բարի՝

Սիրերգութի՜ւն թող ըլլայ:


Հարկաւ բոլորս լաւ գիտենք, թէ 1915-ի Մեծ Ողբերգութեան, «Հայոց Ցեղասպանութեան» տարին ինչպէ՞ս եւ ի՞նչ պայմաններու տակ անողոքաբար վերջ տրուեցաւ կեանքի թելին Դանիէլ Վարուժանի եւ իր կրտսեր գրչեղբօր՝ բանաստեղծ Ռուբէն Սեւակի, նոյն տարուան Օգոստոսի 26-ին, իրենց  նահատակութեան շարքին աւելցնելով աննման Սիամանթօն, Գրիգոր Զօհրապը, Երուխանը, Թլկատինցին, Ռուբէն Զարդարեանը, Արտաշէս Յարութիւնեանը, Գեղամ Բարսեղեանը, Տիգրան Չէօկիւրեանը եւ հազարաւոր ուրիշներ...:   

Այսօր, 105 տարիներ ետք, մեր բիւրաւոր մտաւորականներուն, ազգակիցներուն եղերական մահուան անսփոփելի ցաւը մեր սիրտին մէջ, եւ հաւատալով որ չե՛ն մեռած եւ չե՛ն կրնար մեռնիլ խղճմտանքի ձայները մարդկայնութեան՝ այնքան ատեն որ կա՛յ մարդկութիւնը ողջ, Դանիէլ Վարուժանի հզօր հաւատքով ու ներշնչանքով մենք կը դիմենք արեւելեան, արեւմտեան, հիւսիսային ու հարաւային կողմերն աշխարհի, որ «Քորոնա» համաճարակի պատրուակով զինուած եւ ժողովուրդներ հարստահարող, սպաննող բոլոր կռուողները, մեծապետական երկիրները քանդեն իրենց «պատնէշները եսութեանց», մարդկութիւնը մօտեցնելով խաղաղաբեր նոր Արշալոյսի մը...:            


 «ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ

dzaghig2004@yahoo.com